Jedna strona cewnika składa się z zaokrąglonego końca zakończonego dwoma otworami bądź rzadziej balonikiem, który zabezpiecza cewnik przed wysunięciem się z pęcherza. Natomiast z drugiej strony cewnik składa się z końcówki, która łączy cewnik z workiem zbierającym mocz. W tym miejscu może także znajdować się specjalny zawór, dzięki któremu można wprowadzić płyn w celu napełnienia balonika.
Cewnik - w jakim celu się go zakłada?
Cewnikowanie stosuje się w przypadku utrudnienia oddawania moczu bądź jego zatrzymania w drogach moczowych. Najczęstszymi przyczynami tych sytuacji są wady związane ze zwężeniem szyjki pęcherza czy wada zatoki moczowo-płciowej. Bardzo często konieczne jest także zastosowanie cewnika po niektórych operacjach czy zabiegach urologicznych bądź chirurgicznych. W naszym serwisie najpopularniejsze są cewniki Foley oraz Nelaton.
Jak działa cewnik?
Cewnik urologiczny to konstrukcja wykonana z tworzyw sztucznych, którą wprowadza się poprzez cewkę moczową w kierunku pęcherza moczowego. Wykorzystuje się ją do różnych celów. Niekiedy służy do odprowadzania moczu na zewnątrz. Za jej pośrednictwem podaje się niektóre leki bezpośrednio w miejsce działania. Ponadto cewniki stosuje się przy wybranych badaniach.
Na zewnątrz cewnik łączy się z workiem na mocz lub strzykawką. Rurka, która pośredniczy między pęcherzem a środowiskiem zewnętrznym, różni się wielkością średnicy. U kobiet zazwyczaj jest mniejsza niż u mężczyzn.
Cewniki zakłada się z zachowaniem zasad aseptyki, aby uniknąć przeniesienia potencjalnych patogenów. Ich wprowadzanie generuje ból, dlatego stosuje się znieczulenie miejscowe. Cewnikowanie przeprowadza się z użyciem lindokainy.
Rodzaje cewników
Cewniki urologiczne dzielą się na zewnętrzne i wewnętrzne. Pierwsze można założyć i zdjąć samodzielnie, nie angażując do tego zadania personelu medycznego. Cewnik zewnętrzny został opracowany z myślą o mężczyznach, którzy umieszczają go bezpośrednio na członku.
Cewnik wewnętrzny wprowadza się głębiej, dlatego wspomniany proces powierza się wykwalifikowanej kadrze medycznej. Dzieli się na kilka rodzajów:
- cewnik Foleya, który umieszcza się w pęcherzu na kilka dni. Stabilne ułożenie zapewnia mu balonik. Cewniki Foleya produkuje się z hipoalergicznego silikonu medycznego. Ich dodatkowy atut stanowi bezpieczeństwo mikrobiologiczne. Bakterie nie namnażają się na tym tworzywie;
- cewnik Nelatona stosuje się w celu jednorazowego opróżnienia pęcherza z moczu;
- cewnik Tiemanna został opracowany z myślą o mężczyznach, u których stwierdzono przerost prostaty.
Cewnik — jak długo się go nosi?
Lekarz decyduje o tym, jak długo nosi się cewnik, mając na uwadze stan zdrowia pacjenta. Niekiedy jest on potrzebny tylko przez chwilę, aby opróżnić jednorazowo pęcherz lub wprowadzić do niego lek. Niektóre osoby noszą cewniki na stałe. Należy je regularnie zmieniać, aby uniknąć potencjalnych skutków ubocznych. Cewniki lateksowe usuwa się i zastępuje czystymi co kilka-kilkanaście dni. W przypadku silikonowych czas ten może ulec wydłużeniu.
Jak dobrać odpowiedni rozmiar cewnika?
Cewniki posiadają różną wielkość średnicy i długość, a wszystko to ma na celu dopasować je do budowy anatomicznej pacjenta. Powszechnie stosuje się skalę Charriera. 1CH stanowi równoważnik 0,33 mm. Najczęściej używa się cewników z przedziału CH14-CH24. Za najbardziej standardowe uchodzą CH16 i CH18. Cewnik do rozmiaru CH12 liczy 31 cm długości, natomiast od CH12 wzwyż 40 cm. Za duży uwiera i uszkadza ściany pęcherza, natomiast przy za małym obserwuje się przeciek moczu.
Worki na mocz
Cewniki bardzo często łączy się z workiem na mocz. Ich pojemność waha się od 0,75 l do 2 l. Stosuje się je w celu zebrania moczu do celów diagnostycznych oraz u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek.
Za najbardziej komfortowe uchodzą worki na mocz na nogę, które nie ograniczają mobilności chorego. Rekomenduje się te z systemem zamkniętym. Nie tylko cewnik, ale też worek na mocz powinien być jałowy.
