Spis treści
- Opis
- Dawkowanie
- Działanie
- Skład
- Działania niepożądane
- Interakcje
- Przeciwwskazania
Opis
Antybiotyk makrolidowy stosowany w leczeniu zakażeń bakteryjnych. Do stosowania ogólnego.
Preparat jest wskazany w leczeniu następujących zakażeń, wywołanych przez drobnoustroje wrażliwe na klarytromycynę:
• zakażenia górnych dróg oddechowych (np. zapalenie gardła wywołane przez paciorkowce, zapalenie zatok)
• zakażenia dolnych dróg oddechowych (np. zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc)
• ostre zapalenie ucha środkowego
• zakażenia skóry i tkanek miękkich (np. liszajec zakaźny, zapalenie mieszków włosowych, zapalenie tkanki łącznej, ropnie)
• rozsiane lub zlokalizowane zakażenia wywołane przez mykobakterie
oraz dodatkowo, preparat w postaci tabletek powlekanych wskazany jest:
• w leczeniu zakażeń zębów i jamy ustnej (ropień okołowierzchołkowy, zapalenie ozębnej); to wskazanie dotyczy wyłącznie preparatu w postaci tabletek powlekanych 250 mg
• w leczeniu zakażeń Helicobacter pylori u osób z owrzodzeniem dwunastnicy (w skojarzeniu z innymi lekami)
• u chorych zakażonych wirusem HIV w zapobieganiu rozsianym zakażeniom wywołanym przez mykobakterie (przez kompleks MAC).
Dawkowanie
Doustnie. Dzieci i młodzież (>6 mż. do 12 rż.): 7,5 mg/kg mc. 2 razy na dobę, maksymalna dawka wynosi 500 mg 2 razy na dobę; z wyjątkiem zakażeń, które zostały wywołane przez mykobakterie. zwykle czas leczenia wynosi 5-10 dni. Dzieci o mc. 8-11 kg: 62,5 mg 2 razy na dobę; mc. 12-19 kg: 125 mg 2 razy na dobę; mc. 20-29 kg: 187,5 mg 2 razy na dobę; mc. 30-40 kg: 250 mg 2 razy na dobę. U dzieci Zakażenia wywołane przez Mycobacterium: u dzieci, w przypadku stwierdzenia rozsianych lub zlokalizowanych zakażeń wywołanych przez Mycobacterium (M. avium, M. intracellulare, M. chelonae, M. fortuitum, M. kansasii) zalecana dawka klarytromycyny wynosi 7,5-15 mg/kg mc. 2 razy na dobę; nie należy przekraczać maksymalnej dawki wynoszącej 500 mg 2 razy na dobę; leczenie należy kontynuować tak długo, jak długo obserwuje się korzystne działanie kliniczne; może być korzystne dodanie innych leków działających na Mycobacterium. Dorośli: jeśli lek ten stosowany jest u osób dorosłych, zalecana dawka wynosi 250 mg 2 razy na dobę; w ciężkich zakażeniach dawkę można zwiększyć do 500 mg 2 razy na dobę. Szczególne grupy pacjentów. U dzieci z CCr 2 dawkę klarytromycyny należy zmniejszyć o połowę, tzn. do 250 mg raz na dobę lub w ciężkich zakażeniach 250 mg 2 razy na dobę; nie należy podawać leku dłużej niż przez 14 dni. Sposób podania. Zawiesina może być podawana niezależnie od posiłków, można podawać z mlekiem.
Działanie
Antybiotyk makrolidowy. Klarytromycyna zazwyczaj działa na następujące organizmy - bakterie Gram-dodatnie: Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes, Streptococcus pneumoniae, Listeria monocytogenes; bakterie Gram-ujemne: Haemophilus influenzae, Haemophilus parainfluenzae, Moraxella catarrhalis, Neisseria gonorrhoeae, Legionella pneumophila oraz Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, Helicobacter pylori, Mycobacterium leprae, Mycobacterium kansasii, Mycobacterium chelonae, Mycobacterium fortuitum, kompleks Mycobacterium avium (MAC), w skład którego wchodzi Mycobacterium avium i Mycobacterium intracellulare. Następujące drobnoustroje są wrażliwe na klarytromycynę in vitro, jednak znaczenie kliniczne tych badań nie zostało potwierdzone właściwie udokumentowanymi badaniami klinicznymi - tlenowe bakterie Gram-dodatnie: Streptococcus agalactiae, Streptococcus (grupa C, F, G), Streptococcus viridans; tlenowe bakterie Gram-ujemne: Bordetella pertussis, Pasteurella multocida; beztlenowe bakterie Gram-dodatnie: Clostridium perfringens, Peptococcus niger, Propionibacterium acnes; beztlenowe bakterie Gram-ujemne: Bacteroides melaninogenicus; inne bakterie: Borrelia burgdorferi, Treponema pallidum, Campylobacter jejuni. Bakterie oporne na klarytromycynę mogą wykazywać oporność krzyżową z pozostałymi antybiotykami makrolidowymi oraz linkomycyną i klindamycyną. Większość szczepów gronkowców opornych na metycylinę i oksacylinę jest oporna na klarytromycynę. Klarytromycyna szybko i dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego. Pokarm nie ma wpływu na dostępność biologiczną. Pokarm nieznacznie opóźnia wchłanianie klarytromycyny oraz tworzenie się metabolitu 14-hydroksy. Wiąże się z białkami osocza w 70%. W migdałkach i płucach klarytromycyna osiąga wyższe stężenia niż we krwi. Klarytromycyna przenika również do płynu w uchu środkowym w stężeniach przewyższających stężenia w surowicy. Stan stacjonarny osiągany jest w ciągu 2-3 dni od podania. Głównym metabolitem w moczu jest 14–hydroksyklarytromycyna, stanowiąca 10-15% dawki.
Skład
5 ml sporządzonej zawiesiny zawiera 250 mg klarytromycyny (oraz 2,28 g sacharozy).
Działania niepożądane
Często: bezsenność, zaburzenia smaku, ból głowy, biegunka, wymioty, niestrawność, nudności, ból brzucha, nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby, wysypka, nadmierna potliwość. Niezbyt często: kandydoza, zakażenie, zakażenie pochwy, leukopenia, trombocytopenia, nadwrażliwość, jadłowstręt, zmniejszenie łaknienia, niepokój, nerwowość, zawroty głowy, senność, drżenie, zawroty głowy pochodzenia obwodowego, niedosłuch, szumy uszne, wydłużenie odstępu QT w EKG, kołatanie serca, zapalenie błony śluzowej żołądka, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, zapalenie języka, zaparcia, suchość błony śluzowej jamy ustnej, odbijanie, wzdęcia z oddawaniem gazów, zwiększenie aktywności AlAT i AspAT, świąd, pokrzywka, wysypka plamisto-grudkowa, skurcze mięśni, gorączka, astenia. Częstość nieznana: rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy, róża, agranulocytoza, trombocytopenia, reakcje anafilaktyczne, obrzęk naczynioruchowy, zaburzenia psychotyczne, stany splątania, depersonalizacja, depresja, dezorientacja, omamy, nietypowe sny, mania, drgawki, brak smaku, węch opaczny, utrata węchu, parestezje, głuchota, zaburzenia typu torsade de pointes, częstoskurcz komorowy, migotanie komór, krwotok, ostre zapalenie trzustki, przebarwienia języka, przebarwienia zębów, niewydolność wątroby, żółtaczka miąższowa, ciężkie skórne działania niepożądane (SCAR), np. ostra uogólniona osutka krostkowa (AGEP), zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, wysypka polekowa z eozynofilią i objawami układowymi (DRESS), trądzik, miopatia, niewydolność nerek, śródmiąższowe zapalenie nerek, wzrost wartości międzynarodowego współczynnika znormalizowanego, wydłużenie czasu protrombinowego, nieprawidłowe zabarwienie moczu. Ponadto wyłącznie po podaniu klarytromycyny w postaci do wstrzykiwań występowały - zapalenie żył w miejscu wstrzyknięcia (bardzo często), rozszerzenie naczyń, ból lub zapalenie w miejscu wstrzyknięcia (często), zapalenie tkanki łącznej, reakcja rzekomoanafilaktyczna, utrata świadomości, dyskineza, zatrzymanie akcji serca, migotanie przedsionków, skurcze dodatkowe, astma, zator płuc, zapalenie przełyku, pęcherzowe zapalenie skóry, sztywność mięśniowo-szkieletowa, zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi, nieprawidłowy współczynnik albuminowo-globulinowy (niezbyt często); wyłącznie po podaniu klarytromycyny w postaci tabl. o zmodyfikowanym uwalnianiu występowały - zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit, krwawienie z nosa, choroba refluksowa przełyku, ból odbytu, ból mięśni (niezbyt często), rabdomioliza (częstość nieznana); wyłącznie po podaniu klarytromycyny w tabletek o natychmiastowym uwalnianiu występowały: neutropenia, eozynofilia, powiększenie obwodu brzucha, cholestaza, zapalenie wątroby, zwiększenie aktywności GGT, uczucie rozbicia, ból w klatce piersiowej, dreszcze, zmęczenie, zwiększenie aktywności ALP, zwiększenie aktywności LDH (niezbyt często). W niektórych doniesieniach o wystąpieniu rabdomiolizy klarytromycynę podawano w skojarzeniu ze statynami, fibratami, kolchicyną lub allopurynolem. U dzieci należy się spodziewać, że częstość, rodzaj oraz nasilenie działań niepożądanych będą takie same jak u pacjentów dorosłych. U dorosłych pacjentów obniżoną odpornością otrzymujących dawki dobowe 1 g najczęstszymi działaniami niepożądanymi były: nudności, wymioty, zaburzenia smaku, ból brzucha, biegunka, wysypka, wzdęcia z oddawaniem gazów, ból głowy, zaparcia, zaburzenia słuchu, zwiększenie aktywności AspAT i AlAT. Ponadto, rzadko występowała duszność, bezsenność i suchość w ustach. U pacjentów z obniżoną odpornością ocena badań laboratoryjnych odbywała się na podstawie analizy wartości znacznie wykraczające poza prawidłowe dla danego testu. Na podstawie tych kryteriów, u ok. 2-3% pacjentów, którzy otrzymywali 1 g klarytromycyny na dobę wystąpiła znacznie zwiększona aktywność AspAT i AlAT w surowicy oraz nietypowo mała liczba białych krwinek i płytek krwi. U mniejszego odsetka pacjentów w obu grupach wystąpiło zwiększenie stężenia azotu mocznikowego we krwi.
Interakcje
U pacjentów otrzymujących jednocześnie klarytromycynę i cyzapryd, pimozyd, astemizol lub terfenadynę obserwowano wydłużenie odstępu QT, arytmię serca, w tym częstoskurcz komorowy, migotanie komór oraz zaburzenia typu torsade de pointes - jednoczesne stosowanie jest przeciwwskazane. Skojarzone stosowanie klarytromycyny z ergotaminą lub dihydroergotaminą powodowało ostre zatrucie alkaloidami sporyszu, charakteryzujące się skurczem naczyń oraz niedokrwieniem kończyn i innych tkanek, w tym OUN - jednoczesne stosowanie klarytromycyny i alkaloidów sporyszu jest przeciwwskazane. Podczas stosowania midazolamu w postaci doustnej równocześnie z klarytromycyną w postaci tabl. (500 mg 2 razy na dobę), AUC midazolamu zwiększyło się 7-krotnie - jednoczesne podawanie midazolamu w postaci doustnej i klarytromycyny jest przeciwwskazane. Jednoczesne stosowanie klarytromycyny z lowastatyną lub symwastatyną jest przeciwwskazane, ponieważ statyny te są w dużej mierze metabolizowane przez CYP3A4. Jednoczesne leczenie klarytromycyną zwiększa ich stężenie w osoczu, przez co wzrasta ryzyko miopatii, w tym rabdomiolizy. Zgłaszano przypadki rabdomiolizy u pacjentów przyjmujących klarytromycynę równocześnie z tymi statynami. Jeśli nie można uniknąć leczenia klarytromycyną, należy w tym czasie zaprzestać stosowania lowastatyny lub symwastatyny. Należy zachować ostrożność, przepisując klarytromycynę ze statynami. Jeśli nie można uniknąć równoczesnego stosowania klarytromycyny ze statynami, zaleca się przepisanie najniższej zarejestrowanej dawki statyny. Można rozważyć zastosowanie statyny niezależnej od metabolizmu CYP3A (np. fluwastatyny). Pacjentów należy obserwować w kierunku przedmiotowych i podmiotowych objawów miopatii. Induktory enzymu CYP3A4 (np. ryfampicyna, fenytoina, karbamazepina, fenobarbital, ziele dziurawca) mogą pobudzać metabolizm klarytromycyny. Może to spowodować, że stężenie klarytromycyny będzie poniżej stężenia terapeutycznego i doprowadzić do zmniejszenia jej skuteczności. Ponadto, konieczne może być kontrolowanie stężenia induktora CYP3A4 w osoczu, ponieważ może ono być zwiększone z powodu hamującego wpływu klarytromycyny na CYP3A4 (należy sprawdzać informacje o podawanym induktorze CYP3A4). Jednoczesne stosowanie ryfabutyny i klarytromycyny spowodowało odpowiednio zwiększenie i zmniejszenie stężenia w surowicy, a w efekcie zwiększenie ryzyka zapalenia błony naczyniowej oka. Silne induktory metabolizmu cytochromu P450, takie jak efawirenz, newirapina, ryfampicyna, ryfabutyna i ryfapentyna mogą przyspieszać metabolizm klarytromycyny tym samym, zmniejszając stężenie klarytromycyny w osoczu, jednocześnie zwiększając stężenie 14-OH-klarytromycyny, metabolitu, który jest również czynny mikrobiologicznie. Ponieważ aktywność klarytromycyny i 14-OH-klarytromycyny jest różna w stosunku do różnych bakterii, zamierzony skutek terapeutyczny mógłby zostać zaburzony w trakcie jednoczesnego podawania klarytromycyny i induktorów enzymu. Etrawiryna zmniejszała wpływ klarytromycyny na organizm, jednak stężenie czynnego metabolitu, 14-OH-klarytromycyny było zwiększone. Ponieważ 14-OH-klarytromycyna wykazuje słabsze działanie na kompleks Mycobacterium avium (MAC), może zmienić się całkowite działanie leku na ten patogen. Z tego powodu w leczeniu zakażenia wywołanego przez MAC należy rozważyć zastosowanie innego leku. Jednoczesne podawanie flukonazolu w dawce 200 mg na dobę oraz klarytromycyny w dawce 500 mg na dobę prowadziło do zwiększenia średniego Cmin i AUC odpowiednio o 33% i 18%. Stężenia czynnego metabolitu 14-OH-klarytromycyny w stanie stacjonarnym nie uległy znaczącej zmianie podczas jednoczesnego stosowania flukonazolu. Nie ma konieczności dostosowania dawki klarytromycyny. Badanie farmakokinetyczne wykazało, że jednoczesne stosowanie rytonawiru w dawce 200 mg co 8 h i klarytromycyny w dawce 500 mg co 12 h prowadziło do znacznego zahamowania metabolizmu klarytromycyny. Przy jednoczesnym stosowaniu rytonawiru Cmax klarytromycyny wzrosło o 31%, Cmin wzrosło o 182% a AUC wzrosło o 77%. Tworzenie czynnego metabolitu 14-OH-klarytromycyny było prawie całkowicie zahamowane. U pacjentów z prawidłową czynnością nerek nie ma konieczności zmiany dawkowania, ze względu na szeroki przedział terapeutyczny klarytromycyny. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek należy jednak rozważyć zastosowanie następującej zmiany dawkowania: u pacjentów z CCr 30-60 ml/min dawkę klarytromycyny należy zmniejszyć o 50%, u pacjentów z CCr torsade de pointes, stwierdzanych podczas podawania klarytromycyny z chinidyną lub dyzopiramidem - podczas jednoczesnego podawania klarytromycyny z tymi lekami należy kontrolować, czy odstęp QT w zapisie EKG się nie wydłużył. Jeśli chinidyna lub dyzopiramid stosowane są jednocześnie z klarytromycyną, należy kontrolować ich stężenia w surowicy. Donoszono o hipoglikemii występującej podczas jednoczesnego stosowania klarytromycyny z dyzopiramidem, dlatego w czasie łącznego podawania należy kontrolować stężenie glukozy we krwi. Podczas jednoczesnego stosowania leków przeciwcukrzycowych, takich jak nateglinid i repaglinid, może dojść do zahamowania CYP3A przez klarytromycynę, co może powodować hipoglikemię; zaleca się staranne kontrolowanie stężeń glukozy. Jednoczesne podawanie klarytromycyny z lekiem metabolizowanym głównie przez CYP3A może wiązać się ze zwiększeniem stężenia leku, co może zwiększyć lub wydłużyć zarówno jego działanie terapeutyczne, jak i występowanie działań niepożądanych. Klarytromycynę należy ostrożnie stosować u pacjentów otrzymujących inne leki będące substratami enzymu CYP3A, w szczególności jeżeli substrat CYP3A charakteryzuje się wąskim marginesem bezpieczeństwa (np. karbamazepina) i (lub) substrat jest w dużym stopniu metabolizowany przez ten enzym. Należy wziąć pod uwagę dostosowanie dawki oraz gdy jest to możliwe ściśle kontrolować stężenia w osoczu leków metabolizowanych głównie przez CYP3A. Następujące leki lub grupy leków są metabolizowane przez izoenzym CYP3A: alprazolam, astemizol, karbamazepina, cylostazol, cyzapryd, cyklosporyna, dyzopiramid, alkaloidy sporyszu, lowastatyna, metyloprednizolon, midazolam, omeprazol, doustne leki przeciwzakrzepowe (np. warfaryna), atypowe leki przeciwpsychotyczne (np. kwetiapina), pimozyd, chinidyna, ryfabutyna, syldenafil, symwastatyna, takrolimus, terfenadyna, triazolam, winblastyna i inne. Do leków wchodzących w interakcje o podobnych mechanizmach przy udziale innych izoenzymów układu cytochromu P450 zalicza się fenytoinę, teofilinę i walproinian. Klarytromycynę (500 mg co 8 h) podawano w skojarzeniu z omeprazolem (40 mg na dobę) zdrowym dorosłym ochotnikom. Przy jednoczesnym stosowaniu klarytromycyny stężenia omeprazolu w osoczu w stanie stacjonarnym wzrosły (Cmax, AUC0-24 i T0,5 wzrosły odpowiednio o 30%, 89% i 34%). Średnia wartość pH w żołądku w ciągu 24 h wynosiła 5,2 przy podawaniu omeprazolu monoterapii i 5,7, gdy omeprazol podawany był w skojarzeniu z klarytromycyną. Syldenafil, tadalafil i wardenafil (inhibitory fosfodiesterazy) są co najmniej częściowo metabolizowane przez CYP3A. Skojarzone podawanie z klarytromycyną może prowadzić do zwiększenia ekspozycji na inhibitor fosfodiesterazy. Należy wziąć pod uwagę zmniejszenie dawki tych leków, gdy są podawane w skojarzeniu z klarytromycyną. Obserwowano niewielkie, ale istotne statystycznie (pi.v. Istnieją doniesienia dotyczące interakcji inhibitorów CYP3A, w tym klarytromycyny, z lekami o których wiadomo, że nie są metabolizowane przez CYP3A (np. fenytoina i walproinian). Zaleca się kontrolowanie stężeń tych leków w surowicy, jeżeli są podawane jednocześnie z klarytromycyną, odnotowano przypadki zwiększenia stężenia w surowicy. Zarówno klarytromycyna jak i atazanawir są substratami i inhibitorami CYP3A. Jednoczesne stosowanie klarytromycyny (500 mg 2 razy na dobę) z atazanawirem (400 mg raz na dobę) prowadziło do 2-krotnego wzrostu narażenia na klarytromycynę oraz 70% spadku narażenia na 14-OH-klarytromycynę, przy 28% wzroście AUC atazanawiru. Z uwagi na duży przedział terapeutyczny klarytromycyny, u pacjentów z prawidłową czynnością nerek nie ma potrzeby zmniejszenia dawki. U pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (CCr 30-60 ml/min) dawkę klarytromycyny należy zmniejszyć o 50%. U pacjentów z CCr max sakwinawiru były o 177% i 187% większe niż wtedy, gdy podawano wyłącznie sakwinawir. Wartości AUC i Cmax klarytromycyny były w przybliżeniu o 40% większe od obserwowanych, gdy podawano wyłącznie klarytromycynę. Nie jest konieczne dostosowanie dawki, gdy obydwa leki są podawane w badanych dawkach oraz postaciach farmaceutycznych przez ograniczony czas. Z badań wynika, że interakcje leków występujące podczas stosowania kapsułek miękkich i twardych, mogą się różnić. Interakcje leków obserwowane podczas badań, w których stosowano wyłącznie sakwinawir mogą różnić się od interakcji występujących podczas leczenia sakwinawirem z rytonawirem. Gdy sakwinawir podawany jest w skojarzeniu z rytonawirem, należy brać pod uwagę możliwy wpływ rytonawiru na klarytromycynę.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na antybiotyki makrolidowe lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Ciężka niewydolność wątroby współistniejącą z niewydolnością nerek. Hipokaliemia (ryzyko wydłużenia odstępu QT). Występujące w wywiadzie wydłużenie odstępu QT (wrodzone lub udokumentowane nabyte wydłużenie odstępu QT) lub komorowe zanurzenia rytmu serca, w tym torsade de pointes. Nie stosować z: astemizolem, cyzaprydem, pimozydem, terfenadyną (ryzyko wydłużenia odstępu QT i wystąpienia zaburzeń rytmu serca, takich jak tachykardia komorowa, migotanie komór i komorowe zaburzenia rytmu serca typu torsade de pointes); alkaloidami sporyszu, np. ergotaminą lub dihydroergotaminą (ryzyko zatrucia sporyszem); inhibitorami reduktazy HMG-CoA (statynami), które są w znacznym stopniu metabolizowane przez CYP3A4 - lowastatyną, symwastatyną (ryzyko wystąpienia miopatii, w tym rabdomiolizy); tikagrelorem, ranolazyną; doustnymi postaciami midazolamu; kolchicyną.
Pamiętaj!
Odbiór w Aptece tylko po okazaniu ważnej recepty.
Sprzedaż produktu nastąpi zgodnie z odpłatnością podaną na recepcie i zgodnie z obwiązującym w dniu sprzedaży Obwieszczeniem Ministra Zdrowia.
