Spis treści
- Opis
- Dawkowanie
- Działanie
- Skład
- Działania niepożądane
- Interakcje
- Przeciwwskazania
Opis
Zakażenia dróg moczowych powodowane przez wrażliwe szczepy E. coli, Klebsiella spp., Enterobacter spp., Morganella morganii, Proteus mirabilis i Proteus vulgaris; niepowikłane zakażenia dróg moczowych w pierwszej kolejności należy leczyć pojedynczym lekiem przeciwbakteryjnym. Ostre zapalenie ucha środkowego, powodowane przez wrażliwe szczepy Str. pneumoniae i H. influenzae, jeśli w opinii lekarza stosowanie kotrimoksazolu jest bardziej celowe niż podanie pojedynczego antybiotyku. Zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli, powodowane przez wrażliwe szczepy Streptococcus pneumoniae lub H. influenzae, jeśli w opinii lekarza zastosowanie leku złożonego jest korzystniejsze od monoterapii. Zakażenie przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella. Mikrobiologicznie potwierdzone zapalenie płuc powodowane przez Pneumocystis carinii i zapobieganie zakażeniom tym drobnoustrojem u pacjentów ze zmniejszoną odpornością (np. AIDS). Biegunka podróżnych u dorosłych wywołana przez enteropatogenne szczepy E. coli.
Dawkowanie
Doustnie. Zakażenie dróg moczowych, zakażenie przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella oraz zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli u dorosłych: zwykle 960 mg kotrimoksazolu 2 razy na dobę; w zakażeniach dróg moczowych lek stosuje się zwykle przez 10-14 dni, w zaostrzeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli - przez 14 dni, w zakażeniu przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella - przez 5 dni. Zakażenia dróg moczowych, zakażenie przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella i ostre zapalenie ucha środkowego u dzieci: zwykle 48 mg/kg mc. na dobę w 2 dawkach podzielonych co 12 h. Nie należy podawać dawki większej niż stosowana u dorosłych. W zakażeniach dróg moczowych oraz w ostrym zapaleniu ucha środkowego preparat stosuje się zwykle przez 10 dni, w zakażeniu pałeczkami Shigella - przez 5 dni. Zapalenie płuc powodowane przez Pneumocystis carinii u dorosłych i dzieci: dawka zalecana u osób z udokumentowanym zakażeniem wynosi 90-120 mg kotrimoksazolu na kg mc. na dobę w dawkach podzielonych podawanych co 6 h przez 14-21 dni. Zapobieganie zakażeniom Pneumocystis carinii. Dorośli: 960 mg kotrimoksazolu 1 raz na dobę, przez 7 dni. Dzieci: 900 mg kotrimoksazolu/m2 pc. na dobę w 2 równych dawkach podzielonych co 12 h przez kolejne 3 dni tygodnia. Maksymalna dawka dobowa wynosi 1920 mg. Biegunka podróżnych u dorosłych wywołana przez enterogenne szczepy E. coli: zalecana dawka wynosi 960 mg co 12 h. U pacjentów z z niewydolnością nerek z klirensem kreatyniny 15-30 ml/min dawkę należy zmniejszyć o połowę; jeśli klirens kreatyniny jest mniejszy niż 15 ml/min nie zaleca się stosowania kotrimoksazolu. U dzieci poniżej 6 lat zaleca się stosowanie preparatu w postaci zawiesiny. Tabletek nie należy dzielić. Lek podaje się w czasie jedzenia lub tuż po posiłku. W czasie stosowania leku pacjent powinien pić dużo płynów
Działanie
Złożony lek przeciwbakteryjny, zawierający sulfametoksazol, sulfonamid o średnim czasie działania, hamujący syntezę kwasu foliowego poprzez konkurencyjny antagonizm z kwasem p-aminobenzoesowym, oraz trimetoprim - inhibitor bakteryjnej reduktazy kwasu dihydrofoliowego, warunkującej powstawanie aktywnego biologicznie kwasu tetrahydrofoliowego. Mieszanina tych substancji w proporcji 5:1 nosi nazwę kotrimoksazolu. Skojarzenie składników działających na ten sam łańcuch przemian biochemicznych prowadzi do synergizmu działania przeciwbakteryjnego; uważa się też, że dzięki skojarzeniu dwóch leków rozwój oporności bakteryjnej następuje wolniej niż w przypadku stosowania jednego leku. Kotrimoksazol działa in vitro na: Escherichia coli (w tym na szczepy enteropatogenne), indolo-dodatnie szczepy Proteus spp. (w tym na P. vulgaris), Morganella morganii, Klebsiella spp., Proteus mirabilis, Enterobacter spp., Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Shigella flexneri, S. sonnei, Neisseria gonorrhoeae oraz na Pneumocystis carinii. Oba składniki leku są szybko wchłaniane z przewodu pokarmowego; maksymalne stężenie obu składników w surowicy występuje w 1-4 h po podaniu doustnym. Trimetoprim wiąże się z białkami osocza w 70%, sulfametoksazol - w 44-62%. Dystrybucja obu związków jest różna; sulfonamid przenika wyłącznie do kompartmentu pozakomórkowego, trimetoprim zaś ulega rozmieszczeniu we wszystkich płynach organizmu. Duże stężenia trimetoprimu występują m.in. w wydzielinie gruczołów oskrzelowych, gruczołu krokowego i w żółci. Stężenia sulfametoksazolu w płynach ustrojowych są niższe. Oba związki pojawiają się w stężeniach terapeutycznych w plwocinie, wydzielinie pochwy i płynie ucha środkowego. Obie substancje są metabolizowane w wątrobie. Wydalane są głównie przez nerki, zarówno w wyniku przesączania kłębuszkowego, jak i czynnego wydzielania kanalikowego. Stężenia czynnych związków w moczu są znacznie wyższe niż we krwi. W ciągu 72 h z moczem ulega wydaleniu 84,5% podanej dawki sulfonamidu i 66,8 % trimetoprimu. T0,5 w surowicy wynoszą odpowiednio 10 h dla sulfametoksazolu i 8-10 h dla trimetoprimu. W niewydolności nerek T0,5 obu związków ulegają przedłużeniu w stopniu uzasadniającym modyfikację dawek.
Skład
1 tabl. zawiera 800 mg sulfametoksazolu i 160 mg trimetoprimu.
Działania niepożądane
Najczęściej występują nudności, wymioty, biegunka i zmiany skórne (wysypka, pokrzywka). Często: wysypki alergiczne, nudności (z wymiotami lub bez), wysypka, pokrzywka, świąd skóry, nadwrażliwość na światło, złuszczające zapalenie skóry, rumień wielopostaciowy. Rzadko: leukopenia, małopłytkowość, guzkowe zapalenie okołotętnicze, hipoglikemia, bóle brzucha, zapalenie języka, zapalenie jamy ustnej, biegunka, nasilenie diurezy. Bardzo rzadko: agranulocytoza, niedokrwistość (aplastyczna, hemolityczna lub megaloblastyczna), methemoglobinemia, hipoprotrombinemia, eozynofilia, neutropenia, zespół choroby posurowiczej, reakcje anafilaktyczne (w tym ciężkie, zagrażające życiu), alergiczne zapalenie mięśnia sercowego, obrzęk naczynioruchowy, gorączka polekowa, plamica Henocha-Schoenleina, zespół toczniopodobny, dreszcze objawy nadwrażliwości ze strony układu oddechowego, przekrwienie spojówki i twardówki oka, hiperkaliemia, hiponatremia, brak łaknienia, depresja, omamy, ból i zawroty głowy, aseptyczne zapalenie opon mózgowych, drgawki, zapalenie nerwów obwodowych, ataksja, szumy uszne, apatia, nerwowość, duszność, kaszel, nacieki w płucach, rzekomobłoniaste zapalenie jelit, zapalenie trzustki, zwiększenie aktywności aminotransferaz, zapalenie wątroby niekiedy z żółtaczką cholestatyczną lub martwicą wątroby, zespół Stevens-Johnsona (SJS) i martwica toksyczno-rozpływna (TEN), bóle stawów, bóle mięśni, krystaluria, niewydolność nerek, śródmiąższowe zapalenie nerek, toksyczny zespół nerczycowy z oligurią lub anurią, zwiększenie stężenia azotu pozabiałkowego, zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy. Inne: osłabienie, uczucie zmęczenia, bezsenność.
Interakcje
U pacjentów w podeszłym wieku kojarzenie kotrimoksazolu z niektórymi lekami moczopędnymi, zwłaszcza tiazydowymi, zwiększa ryzyko małopłytkowości. Kotrimoksazol może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych w stopniu wymagającym modyfikacji dawkowania. Kotrimoksazol hamuje metabolizm fenytoiny; u osób stosujących oba leki T0,5 fenytoiny wydłuża się o ok. 39%, zaś klirens fenytoiny zmniejsza się o ok. 27%. Kotrimoksazol zwiększa stężenie wolnej frakcji metotreksatu w surowicy na skutek wypierania z połączeń z białkami. Kotrimoksazol może zwiększać działanie podawanych jednocześnie leków przeciwcukrzycowych pochodnych sulfonylomocznika i powodować ryzyko wystąpienia hipoglikemii. Kotrimoksazol może zwiększać stężenie digoksyny w osoczu u niektórych pacjentów w podeszłym wieku. Kotrimoksazol może zmniejszać skuteczność trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. U pacjentów po przeszczepieniu nerki, leczonych kotrimoksazolem i cyklosporyną, obserwuje się przemijające zaburzenia czynności przeszczepionej nerki, objawiające się zwiększeniem stężenia kreatyniny w surowicy, co prawdopodobnie jest wywołane działaniem trimetoprimu. Kotrimoksazol z pirymetaminą może wywołać niedokrwistość megaloblastyczną. Sulfonamidy wykazują podobieństwo chemiczne do niektórych leków przeciwtarczycowych, leków moczopędnych (acetazolamidu i tiazydów) oraz doustnych leków przeciwcukrzycowych, co może być przyczyną alergii krzyżowej.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na kotrimoksazol (sulfametoksazol z trimetoprimem), którykolwiek składnik pomocniczy, sulfonamidy lub trimetoprim. Rozpoznane uszkodzenie miąższu wątroby. Ciężka niewydolność nerek, gdy nie ma możliwości oznaczania stężenia leku w osoczu. Ciężkie zaburzenia hematologiczne. Niedokrwistość megaloblastyczna spowodowana przez niedobór kwasu foliowego. Niedobór G-6-PD (możliwość wystąpienia hemolizy). Dzieci w wieku poniżej 2 miesięcy (ryzyko żółtaczki jąder podkorowych).
Pamiętaj!
Odbiór w Aptece tylko po okazaniu ważnej recepty.
Sprzedaż produktu nastąpi zgodnie z odpłatnością podaną na recepcie i zgodnie z obwiązującym w dniu sprzedaży Obwieszczeniem Ministra Zdrowia.
