Spis treści
- Opis
- Dawkowanie
- Działanie
- Skład
- Działania niepożądane
- Interakcje
- Przeciwwskazania
Opis
Lek jest wskazany:
• u dorosłych, młodzieży i dzieci po 10. roku życia w celu w celu zmniejszenia zwiększonego stężenia cholesterolu całkowitego, frakcji LDL cholesterolu, apolipoproteiny B i triglicerydów w leczeniu hipercholesterolemii pierwotnej, rodzinnej hipercholesterolemii heterozygotycznej lub hiperlipidemii mieszanej, z zachowaniem diety, gdy dieta i inne sposoby leczenia niefarmakologicznego okazały się niewystarczające;
• u dorosłych w celu zmniejszenia stężenia cholesterolu całkowitego i frakcji LDL cholesterolu w leczeniu rodzinnej hipercholesterolemii homozygotycznej w skojarzeniu z dietą i innymi metodami leczenia, lub gdy inne metody leczenia są niedostępne;
oraz w zapobieganiu:
• zdarzeniom ze strony układu sercowo-naczyniowego u dorosłych z dużym ryzykiem wystąpienia pierwszego zdarzenia sercowo-naczyniowego, jako uzupełnienie leczenia mającego na celu zmniejszenie innych czynników ryzyka.
Dawkowanie
Doustnie. Dawkę należy ustalać indywidualnie w zależności od początkowych stężeń cholesterolu LDL, celu terapeutycznego oraz reakcji pacjenta. Przed rozpoczęciem i w trakcie leczenia pacjent powinien stosować dietę mającą na celu zmniejszenie stężenia cholesterolu. Zwykle stosowana dawka początkowa wynosi 10 mg raz na dobę. Modyfikacji dawek należy dokonywać co 4 tyg. lub rzadziej. Maksymalna dawka wynosi 80 mg raz na dobę. Pierwotna hipercholesterolemia i mieszana hiperlipidemia: u większości pacjentów wystarcza dawka 10 mg na dobę. Odpowiedź terapeutyczna jest widoczna w ciągu 2 tyg. leczenia, a maksymalną odpowiedź terapeutyczną osiąga się zwykle w ciągu 4 tyg., utrzymuje się ona podczas długotrwałego leczenia. Heterozygotyczna hipercholesterolemia rodzinna: zalecana dawka początkowa wynosi 10 mg na dobę. Dawki należy ustalać indywidualnie, a zmiany dawki należy dokonywać co 4 tyg., do osiągnięcia dawki 40 mg na dobę. Następnie można albo zwiększyć dawkę do maksymalnej dawki 80 mg na dobę albo podawać atorwastatynę w dawce 40 mg na dobę w skojarzeniu z lekami wiążącymi kwasy żółciowe. Homozygotyczna hipercholesterolemia rodzinna: dawki wynoszą 10-80 mg na dobę. U tych pacjentów atorwastatynę należy stosować jako leczenie wspomagające inne sposoby terapii hipolipemizującej (np. aferezę LDLC), lub wtedy, gdy takie sposoby leczenia są niedostępne. Zapobieganie chorobom sercowo-naczyniowym: 10 mg na dobę. Aby uzyskać stężenie LDL-C, odpowiadające aktualnym wytycznym konieczne może być stosowanie większych dawek leku. Szczególne grupy pacjentów. Nie ma konieczności dostosowania dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek oraz u pacjentów w podeszłym wieku. Dzieci ≥10 lat. Hipercholesterolemia: stosowanie preparatu powinno odbywać się pod kontrolą lekarzy specjalistów doświadczonych w leczeniu hiperlipidemii u dzieci; należy regularnie dokonywać oceny stanu zdrowia pacjentów pod kątem skuteczności leczenia. Zalecana dawka początkowa wynosi 10 mg na dobę, dawka może być zwiększona do 20 mg na dobę, w zależności od reakcji na leczenie i tolerancji leku. Dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania u dzieci dawek większych niż 20 mg (co odpowiada ok. 0,5 mg/kg mc.) są ograniczone. Atorwastatyny nie jest wskazana u dzieci w wieku Sposób podania. Dawkę dobową atorwastatyny podaje się w całości jednorazowo. Preparat można przyjmować o dowolnej porze dnia, z posiłkiem lub bez posiłku.
Działanie
Selektywny, kompetycyjny inhibitor reduktazy HMG-CoA - enzymu ograniczającego szybkość syntezy cholesterolu, katalizującego przemianę 3-hydroksy-3-metyloglutarylo-koenzymu A do mewalonianu - prekursora steroli, w tym cholesterolu. Atorwastatyna zmniejsza stężenie cholesterolu i lipoprotein we krwi przez hamowanie reduktazy HMG-CoA, co w efekcie hamuje biosyntezę cholesterolu w wątrobie, a także zwiększa liczbę receptorów LDL na powierzchni błony komórkowej hepatocytów, nasilając w ten sposób wychwyt i katabolizm LDL. Zmniejsza wytwarzanie LDL i ilość cząsteczek LDL, wywołuje znaczne i utrzymujące się zwiększenie aktywności receptora LDL oraz korzystnie zmienia jakość krążących cząsteczek LDL. Zmniejsza stężenie cholesterolu LDL u pacjentów z homozygotyczną hipercholesterolemią rodzinną, którzy nie reagowali z reguły na leczenie zmniejszające stężenie lipidów we krwi. Atorwastatyna zmniejsza stężenie cholesterolu całkowitego (o 30-46%), cholesterolu LDL (o 41-61%), apolipoproteiny B (o 34-50%) i trójglicerydów (o 14-33%) oraz zwiększa stężenie cholesterolu HDL i apolipoproteiny A1. Atorwastatyna wchłania się szybko z przewodu pokarmowego, osiągając Cmax po 1-2 h. Całkowita biodostępność wynosi ok. 12%, a ogólnoustrojowa aktywność hamująca reduktazę HMG-CoA wynosi ok. 30%. Z białkami osocza wiąże się w ponad 98%. Jest metabolizowana w wątrobie przez cytochrom P-450 3A4 do pochodnych orto- i parahydroksylowych i różnych produktów β-oksydacji, które są dalej metabolizowane na drodze glukuronidacji. Około 70% działania hamującego reduktazę HMG-CoA przypisuje się aktywnym metabolitom. Lek wydalany jest głównie z żółcią. Średni T0,5 wynosi ok. 14 h. Okres półtrwania działania hamującego reduktazę HMG-CoA wynosi 20-30 h, ze względu na wpływ aktywnych metabolitów. Niewydolność nerek nie wpływa na stężenie atorwastatyny i jej aktywnych metabolitów we krwi ani na jej skuteczność. Stężenie atorwastatyny i jej aktywnych metabolitów we krwi jest znacznie zwiększone (Cmax ok. 16 razy i AUC ok. 11 razy) u pacjentów z przewlekłym poalkoholowym uszkodzeniem wątroby (Childs-Pugh B). Polimorfizm w genie kodującym OATP1B1 (SLCO1B1 c.521CC) jest związany z 2,4-krotnie większą ekspozycją na atorwastatynę (AUC), w porównaniu z osobami, u których nie stwierdza się tego wariantu genotypu (c.521TT).
Skład
1 tabl. powl. zawiera 40 mg atorwastatyny w postaci soli wapniowej.
Działania niepożądane
Często: zapalenie błony śluzowej nosa i gardła, reakcje alergiczne, hiperglikemia, ból głowy, ból gardła i krtani, krwawienia z nosa, zaparcia, wzdęcia, niestrawność, nudności, biegunka, ból mięśni, ból stawów, ból kończyn, skurcze mięśni, obrzęk stawów, ból pleców, nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby, zwiększenie stężenia kinazy kreatynowej we krwi. Niezbyt często: hipoglikemia, zwiększenie masy ciała, jadłowstręt, koszmary senne, bezsenność, zawroty głowy, parestezje, niedoczulica, zaburzenia smaku, niepamięć, niewyraźne widzenie, szumy uszne, wymioty, ból w górnej i dolnej części brzucha, odbijanie się, zapalenie trzustki, zapalenie wątroby, pokrzywka, świąd, wysypka, łysienie, ból szyi, zmęczenie mięśni, złe samopoczucie, osłabienie, ból w klatce piersiowej, obrzęki obwodowe, zmęczenie, gorączka, obecność białych krwinek w moczu. Rzadko: trombocytopenia, neuropatia obwodowa, zaburzenia widzenia, żółtaczka zastoinowa, obrzęk naczynioruchowy, wysypka pęcherzowa (w tym rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona oraz toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka), miopatia, zapalenie mięśni, rabdomioliza, zwyrodnienie ścięgien (czasami powikłane zerwaniem ścięgna). Bardzo rzadko: anafilaksja, utrata słuchu, niewydolność wątroby, ginekomastia. Częstość nieznana: immunozależna miopatia martwicza (ang. IMNM). W trakcie stosowania atorwastatyny obserwowano zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy (zmiany te były zazwyczaj łagodne i przemijające i nie wymagały przerwania terapii). Istotne klinicznie (>3 razy GGN) zwiększenie aktywności aminotransferaz we krwi wystąpiło u 0,8% pacjentów (było ono zależne od dawki leku i odwracalne u wszystkich pacjentów). Zwiększenie aktywności CK we krwi (> 3 razy powyżej GGN) zanotowano u 2,5% pacjentów. Ponad 10-krotne zwiększenie aktywności CK wystąpiło u 0,4% pacjentów. Dzieci i młodzież. Często: ból głowy, ból brzucha, zwiększenie aktywności AlAT, zwiększenie aktywności fosfokinazy kreatynowej we krwi. Na podstawie dostępnych danych można się spodziewać, że częstość, rodzaj i nasilenie działań niepożądanych u dzieci będą takie same jak u pacjentów dorosłych. Dane dotyczące długoterminowego bezpieczeństwa u dzieci są ograniczone. Działania niepożądane charakterystyczne dla leków z grupy statyn: zaburzenia seksualne, depresja, pojedyncze przypadki śródmiąższowej choroby płuc, szczególnie w trakcie długotrwałego leczenia, cukrzyca (częstość występowania zależy od obecności czynników ryzyka - stężenie glukozy we krwi na czczo ≥5,6 mmol/l, BMI >30 kg/m2, zwiększone stężenie trójglicerydów, nadciśnienie w wywiadzie).
Interakcje
Poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, również o tych, które są wydawane bez recepty.
W szczególności poinformuj lekarza jeżeli stosujesz:
• leki silnie hamujące aktywność enzymu CYP3A4, takie jak np. itrakonazol, ketokonazol, inhibitory proteazy HIV, delawirdyna, inhibitory proteazy HCV, erytromycyna, klarytromycyna, telitromycyna, nefazodon, styrypentol
• cyklosporynę
• gemfibrozyl, inne fibraty
• niacynę (kwas nikotynowy)
• ezetymib
• kwas fusydowy
• amiodaron, werapamil, diltiazem
• efawirenz, ryfampicynę, preparaty zawierające ziele dziurawca
• kolestypol
• kolchicynę
• digoksynę
• doustne środki antykoncepcyjne
• leki przeciwzakrzepowe takie jak: warfaryna, fenprokumon, acenokumarol.
Atorwastatyna jest metabolizowana z udziałem izoenzymu 3A4 cytochromu P450. Równoległe stosowanie leków, które hamują aktywność izoenzymu 3A4 cytochromu P450 takich jak np. itrakonazol, ketokonazol, inhibitory proteazy HIV, delawirdyna, inhibitory proteazy HCV, erytromycyna, klarytromycyna, telitromycyna, nefazodon, styrypentol znacząco zwiększa stężenie atorwastatyny we krwi i ryzyko wystąpienia miopatii i rabdomiolizy. O ile to możliwe, lekarz zaleci zastosowanie alternatywnych leków, nie wchodzących w interakcje z atorwastatyną lub zachowanie szczególnych środków ostrożności (np. zmniejszenie stosowanej dawki atorwastatyny, monitorowanie kliniczne).
Możliwe jest wystąpienie interakcji atorwastatyny z innymi lekami wpływającymi na aktywność izoenzymu 3A4 cytochromu P450. Równoległe stosowanie amiodaronu, diltiazemu lub werapamilu może powodować zwiększenie stężenia atorwastatyny we krwi i w ten sposób zwiększać ryzyko wystąpienia miopatii i rabdomiolizy. W przypadku konieczności równoległego stosowania diltiazemu, lekarz zaleci monitorowanie kliniczne chorego.
W okresie leczenia należy unikać spożywania soku grejpfrutowego (sok grejpfrutowy hamuje aktywność izoenzymu 3A4 cytochromu P450).
Stosowanie atorwastatyny z lekami zwiększającymi aktywność izoenzymu 3A4 cytochromu P450 (np. efawirenz, ryfampicyna, preparaty zawierające ziele dziurawca) może powodować zmniejszenie stężenia atorwastatyny we krwi.
W przypadku konieczności równoległego stosowania cyklosporyny, dawka atorwastatyny nie powinna być większa niż 10 mg na dobę a chory powinien być monitorowany.
Równoległe stosowanie gemfibryzolu lub innych fibratów zwiększa ryzyko wystąpienia miopatii i rabdomiolizy. W przypadku konieczności równoległego stosowania chory powinien pozostawać pod ścisłą kontrolą.
Stosowany równolegle ezetymib może zwiększać ryzyko wystąpienia miopatii. W przypadku konieczności równoległego stosowania chory powinien pozostawać pod ścisłą obserwacją.
Kolestypol może wpływać na zmniejszenie stężenia atorwastatyny i jej czynnych metabolitów we krwi.
Stosowany równolegle kwas fusydowy może znacząco zwiększać ryzyko wystąpienia rabdomiolizy. Chorzy powinni być ściśle monitorowani, konieczne może być czasowe zaprzestanie stosowania atorwastatyny (zgodnie z zaleceniami lekarza).
Równoległe stosowania atorwastatyny i kolchicyny zwiększa ryzyko miopatii; należy zachować ostrożność.
Równoległe stosowanie digoksyny z atorwastatyną wymaga właściwego monitorowania chorego.
Równoległe stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych może powodować zwiększenie stężenia hormonów sterydowych we krwi (pochodnych progesteronu i estrogenów). Należy skonsultować się z lekarzem (możliwa konieczność zmiany dawkowania).
Atorwastatyna może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych pochodnych kumaryny (np. warfaryna); u chorych stosujących takie leczenie skojarzone konieczne jest oznaczanie parametrów krzepnięcia krwi (czasu protrombinowego) z częstotliwością zaleconą przez lekarza (często na początku leczenia oraz w przypadku zmiany stosowanych dawek atorwastatyny lub po przerwaniu leczenia atorwastatyną).
Powyższe dane dotyczące interakcji preparatu z innymi lekami pochodzą z badań przeprowadzonych u dorosłych. Nie przeprowadzono badań interakcji preparatu z innymi lekami u dzieci.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na atorwastatynę lub którąkolwiek substancję pomocniczą. Czynna choroba wątroby lub niewyjaśniona, utrzymująca się zwiększona aktywność aminotransferaz we krwi przekraczająca 3-krotnie górną granicę normy (GGN). Ciąża. Okres karmienia piersią. Kobiety w wieku rozrodczym niestosujące skutecznych metod antykoncepcji.
Pamiętaj!
Odbiór w Aptece tylko po okazaniu ważnej recepty.
