Spis treści
- Opis
- Dawkowanie
- Działanie
- Skład
- Działania niepożądane
- Interakcje
- Przeciwwskazania
Opis
Napady padaczkowe pierwotnie uogólnione:
- typowe i nietypowe napady nieświadomości (petit mal),
- napady miokloniczne,
- napady toniczno-kloniczne (grand mal),
- mieszane postaci napadów toniczno-klonicznych i napadów nieświadomości,
- napady atoniczne.
Dawkowanie
Podawać doustnie, jeżeli na początku lub podczas leczenia wystąpi podrażnienie układu pokarmowego, tabletki należy przyjmować podczas posiłku lub po nim; tabletki połykać w całości.
Działanie
Lek przeciwpadaczkowy. Mechanizm działania nie został do końca poznany. Badania przedkliniczne sugerują, że walproinian sodu zwiększa stężenie neuroprzekaźnika hamującego – kwasu γ-aminomasłowego (GABA) – w szczelinie synaptycznej. Wpływa on ponadto na neuroprzekaźniki pobudzające. Walproinian sodu może też wywierać bezpośredni wpływ na kanały sodowe i potasowe w błonach komórkowych neuronów. Po podaniu doustnym walproinian sodu przekształcany jest w żołądku i jelicie cienkim do kwasu walproinowego, który ulega szybkiemu i prawie całkowitemu wchłonięciu. Biodostępność leku wynosi 90-100%. Po podaniu pojedynczej dawki leku Absenor Cmax osiągane jest po 8,6 (±2 h). Pokarm może zwiększać szybkość, lecz nie stopień wchłaniania. Stopień wiązania walproinianu sodu z białkami osocza (głównie albuminami) wynosi ok. 90-95%. Stężenie w płynie mózgowo-rdzeniowym stanowi ok. 10% stężenia leku w surowicy, jednak istnieją znaczne różnice międzyosobnicze. Walproinian sodu jest w dużym stopniu metabolizowany w wątrobie przed wydaleniem z moczem. Głównym szlakiem metabolicznym jest sprzęganie z kwasem glukuronowym. T0,5 w osoczu u zdrowych ochotników wynosi 12-16 h, a u pacjentów przyjmujących leki indukujące enzymy T0,5 wynosi 4-9 h.
Skład
1 tabl. o przedłużonym uwalnianiu zawiera 300 mg walproinianu sodu. Preparat zawiera sód i lecytynę sojową.
Działania niepożądane
Bardzo często: hiperamonemia (niewymagające przerwania leczenia przypadki odosobnionej umiarkowanej hiperamonemii bez zmiany parametrów czynnościowych wątroby; zgłaszano również przypadki związane z objawami neurologicznymi - w takich przypadkach należy wykonać dalsze badania diagnostyczne), drżenia, nudności. Często: niedokrwistość, trombocytopenia lub leukopenia (które często ustępują w miarę postępu leczenia i zawsze ustępują całkowicie po odstawieniu kwasu walproinowego), przyrost masy ciała (czynnik ryzyka policystycznych jajników - choroby wymagającej ścisłej obserwacji) lub utrata masy ciała, zwiększony apetyt lub spadek apetytu, hiponatremia, splątanie, omamy, agresja, pobudzenie, zaburzenia koncentracji (ostatnie trzy - głównie u dzieci), zaburzenia pozapiramidowe (częściowo odwracalne), stupor, senność, parestezje, drgawki, zaburzenia pamięci, bóle głowy, oczopląs i zawroty głowy, głuchota (częściowo nieodwracalna), krwawienie, wymioty, zaburzenia dziąseł (głównie przerost dziąseł), zapalenie jamy ustnej, biegunka (zwłaszcza na początku leczenia), dyskomfort w nadbrzuszu (ustępujący zwykle w ciągu kilku dni mimo dalszego leczenia), zależne od dawki, ciężkie (czasem prowadzące do zgonu) uszkodzenie wątroby - ryzyko uszkodzenia wątroby jest znacznie większe u dzieci (zwłaszcza otrzymujących leczenie skojarzone z innymi lekami przeciwpadaczkowymi), nadwrażliwość, przejściowa i (lub) zależna od dawki utrata włosów, zaburzenia paznokci i łożyska paznokci, bolesne miesiączkowanie. Niezbyt często: pancytopenia, zespół niewłaściwego uwalniania wazopresyny (SIADH), hiperandrogenizm (hirsutyzm, wirylizm, trądzik, łysienie typu męskiego i (lub) podwyższone stężenia androgenów), drażliwość, nadreaktywność, śpiączka, encefalopatia (w niektórych przypadkach opisywano zwiększone stężenia amoniaku, a także zwiększone stężenia fenobarbitalu w przypadku leczenia skojarzonego z fenobarbitalem), letarg, przemijający parkinsonizm, spastyczność i ataksja, nasilone drgawki, zapalenie naczyń, wysięk w opłucnej, uszkodzenie trzustki (czasem prowadzące do zgonu), nadmierne ślinienie się (szczególnie na początku leczenia), obrzęk naczynioruchowy, wysypka, zmiany w owłosieniu (np. zmiany struktury włosa, zmiany koloru włosa, nieprawidłowy wzrost włosów), niewydolność nerek, brak miesiączki, obniżona temperatura ciała, obrzęk obwodowy o nasileniu innym niż ciężkie. Rzadko: zespół mielodysplastyczny, niewydolność szpiku kostnego (w tym aplazja czysto czerwonokrwinkowa, agranulocytoza, niedokrwistość makrocytyczna, makrocytoza, limfopenia, neutropenia), niedoczynność tarczycy, otyłość, nietypowe zachowanie, nadaktywność psychoruchowa, zaburzenia uczenia się (ostatnie trzy - głównie u dzieci), przemijające otępienie związane z przemijającą atrofią mózgu, zaburzenia funkcji poznawczych, przypadki przewlekłej encefalopatii (z takimi objawami neurologicznymi jak zaburzenia wyższych funkcji korowych, zwłaszcza po zastosowaniu większych dawek lub leczenia skojarzonego z innymi lekami przeciwpadaczkowymi), toksyczna nekroliza naskórka, zespół Stevensa-Johnsona, rumień wielopostaciowy, wysypka polekowa z eozynofilią i objawami ogólnymi (DRESS), toczeń rumieniowaty układowy, rabdomioliza, nietrzymanie moczu, kanalikowo-śródmiąższowe zapalenie nerek, odwracalny zespół Fanconiego (kwasica metaboliczna, fosfaturia, aminoacyduria, glikozuria), bezpłodność u mężczyzn, podwyższone stężenie testosteronu i policystyczne jajniki, obniżenie stężenia co najmniej jednego czynnika krzepnięcia i hamowanie drugą fazę agregacji płytek krwi - wydłużenie czasu krwawienia (może to zmieniać wyniki badań krzepliwości krwi np. wydłużenie czasu protrombinowego, czasu częściowej tromboplastyny po aktywacji, czasu trombinowego lub INR), niedobór biotyny/biotynidazy. Częstość nieznana: sedacja, szumy uszne, wady wrodzone i zaburzenia rozwojowe. W przypadku długookresowej terapii walproinianem sodu razem z innymi lekami przeciwpadaczkowymi, zwłaszcza fenytoiną, mogą pojawić się przedmiotowe objawy uszkodzenia mózgu (encefalopatii): nasilone drgawki, apatia, stupor, osłabienie mięśni (hipotonia) i poważne ogólne zmiany w zapisie EKG. U pacjentów przyjmujących kwas walproinowy przez długi czas donoszono o przypadkach zmniejszenie gęstości mineralnej kości (od osteoporozy do złamań patologicznych).
Interakcje
Wpływ innych leków na kwas walproinowy. Indukujące enzymy leki przeciwpadaczkowe, takie jak fenobarbital, prymidon, fenytoina i karbamazepina zmniejszają stężenie kwasu walproinowego w surowicy, a tym samym osłabiają jego działanie. Gdy leki te są stosowane w terapii skojarzonej, dawkowanie powinno być dostosowywane w zależności od skuteczności klinicznej i stężenia w surowicy. Jednoczesne stosowanie fenytoiny lub fenobarbitalu może zwiększać ilość metabolitów kwasu walproinowego. Pacjenci leczeni tymi lekami powinni być uważnie monitorowani pod kątem objawów hiperamonemii. Meflochina zwiększa wydalanie kwasu walproinowego i może również wywołać napady padaczkowe. W związku z tym w przypadku stosowania terapii skojarzonej mogą wystąpić napady padaczkowe. Zgłaszano zmniejszenie stężenia kwasu walproinowego w surowicy o 60-100% w ciągu ok. 2 dni, gdy kwas walproinowy jest podawany razem z karbapenemami. Ze względu na gwałtowny i znaczący spadek tego stężenia należy unikać jednoczesnego stosowania karbapenemów u pacjentów, których stan jest stabilizowany kwasem walproinowym, ponieważ konsekwencje interakcji pomiędzy kwasem walproinowym a karbapenemami są uważane za niemożliwe do kontrolowania. Jeśli nie można uniknąć stosowania tych antybiotyków, należy dokładnie monitorować stężenie kwasu walproinowego we krwi. Stężenie kwasu walproinowego w surowicy może się zwiększyć w przypadku jednoczesnego podawania z cymetydyną, erytromycyną lub izoniazydem, w wyniku zmniejszenia metabolizmu w wątrobie. Stężenie kwasu walproinowego w surowicy może się również zwiększyć w przypadku jednoczesnego podawania z fluoksetyną, chociaż donoszono też o zmniejszeniu stężenia kwasu walproinowego. Felbamat zmniejsza klirens kwasu walproinowego o 22-50%, a tym samym zwiększa stężenie kwasu walproinowego w surowicy w sposób zależny od dawki. Należy monitorować stężenie kwasu walproinowego. Leki silnie wiążące się z białkami osocza, takie jak kwas acetylosalicylowy, mogą w sposób kompetytywny usuwać kwas walproinowy z miejsc wiązania i zwiększać stężenie wolnego kwasu walproinowego w surowicy. U niemowląt i dzieci podczas leczenia chorób przebiegających z gorączką oraz u młodzieży nie należy jednocześnie stosować leków zawierających kwas walproinowy oraz kwasu acetylosalicylowego. Takie połączenie dopuszcza się wyłącznie na specjalne zalecenie lekarza. W razie jednoczesnego stosowania produktów będących antagonistami witaminy K, zaleca się monitorowanie wartości INR. Ryfampicyna może zmniejszać stężenie kwasu walproinowego w surowicy, czego skutkiem jest brak efektu terapeutycznego. Dlatego, w przypadku jednoczesnego stosowania z ryfampicyną, konieczne może być dostosowanie dawki kwasu walproinowego. Stężenie walproinianu w osoczu zmniejsza się związku z jednoczesnym stosowaniem inhibitorów proteazy, takich jak lopinawir lub rytonawir. Jednoczesne stosowanie cholestyraminy może powodować zmniejszenie stężenie walproinianu w osoczu. Etosuksymid może powodować umiarkowane zmniejszenie stężenia walproinianu sodu w surowicy. Wpływ kwasu walproinowego na inne leki. Fakt, że kwas walproinowy zwiększa stężenie fenobarbitalu ma szczególne znaczenie kliniczne, ponieważ może wiązać się to z silnym działaniem uspokajającym (szczególnie u dzieci). W takim przypadku należy zmniejszyć dawkę fenobarbitalu lub prymidonu (prymidon jest częściowo metabolizowany do fenobarbitalu). Dlatego zaleca się uważne monitorowanie pacjenta, zwłaszcza w ciągu pierwszych 15 dni terapii skojarzonej. U pacjentów leczonych fenytoiną dodatkowe podanie lub zwiększenie dawki leków zawierających kwas walproinowy może zwiększać stężenie wolnej fenytoiny (aktywnej, niezwiązanej z białkami) bez zwiększenia całkowitego stężenia fenytoiny w surowicy. Może to zwiększyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, w szczególności uszkodzenia mózgu. Dlatego zalecane jest monitorowanie kliniczne pacjenta; gdy rośnie ilość fenytoiny w osoczu, należy określić stężenie jej niezwiązanej formy. Objawy zgłaszano w związku z terapią skojarzoną karbamazepiną i kwasem walproinowym, prawdopodobnie z powodu nasilenia toksycznego działania karbamazepiny przez kwas walproinowy. Zaleca się monitorowanie kliniczne pacjenta, szczególnie w przypadku rozpoczęcia terapii skojarzonej, i dokonanie odpowiedniej korekty dawkowania w razie konieczności. Kwas walproinowy hamuje metabolizm lamotryginy, niemal podwajając jej T0,5. W przypadku jednoczesnego podawania lamotryginy i leków zawierających kwas walproinowy może wzrosnąć ryzyko reakcji skórnych. Opisywano pojedyncze przypadki ciężkich reakcji skórnych; wystąpiły one w ciągu 6 tyg. od rozpoczęcia terapii skojarzonej i ustępowały częściowo po zaprzestaniu podawania leku lub podjęciu odpowiedniego leczenia. W związku z tym zaleca się kliniczne monitorowanie pacjenta i dostosowanie dawki lamotryginy (zmniejszenie dawki lamotryginy) w stosownych przypadkach. Kwas walproinowy może zmniejszać średni klirens felbaminianu o maksymalnie 16%. Kwas walproinowy podawany razem z benzodiazepinami, barbituranami lub neuroleptykami, inhibitorami MAO i lekami przeciwdepresyjnymi, może nasilać hamujące działanie tych leków na OUN. Pacjenci stosujący te połączenia leków powinni być ściśle monitorowani, a dawkowanie dostosowane w wymagających tego przypadkach. Kwas walproinowy nie ma wpływu na stężenie litu w surowicy. Kwas walproinowy wpływa na metabolizm i wiązanie z białkami innych substancji czynnych, takich jak kodeina. Kwas walproinowy może zwiększać stężenie zydowudyny w surowicy, co może prowadzić do zwiększenia toksyczności zydowudyny. Jednoczesne stosowanie kwasu walproinowego oraz leków przeciwzakrzepowych lub przeciwpłytkowych może zwiększyć tendencję do krwawienia. Dlatego zaleca się regularne monitorowanie wartości krzepliwości krwi podczas ich jednoczesnego stosowania. Walproinian wypiera diazepam z miejsca wiązania albumin osocza i hamuje jego metabolizm u zdrowych osób. W leczeniu skojarzonym stężenie niezwiązanego diazepamu może się zwiększyć, a wielkość klirensu i dystrybucji wolnej frakcji diazepamu w osoczu (ok. 25%; 20%) może się zmniejszyć. Jednak czas półtrwania pozostaje niezmieniony. U osób zdrowych klirens lorazepamu w osoczu zmniejsza się do maksymalnie 40% po jednoczesnym podawaniu walproinianu i lorazepamu. Stężenie fenytoiny w surowicy u dzieci może się zwiększać po jednoczesnym podaniu klonazepamu i kwasu walproinowego. Kwas walproinowy może zmniejszać stężenie olanzapiny w osoczu. Jednoczesne stosowanie walproinianu z olanzapiną może również zwiększyć ryzyko wystąpienia neutropenii. Kwas walproinowy może zwiększać stężenie rufinamidu w osoczu. Wzrost ten zależy od stężenia kwasu walproinowego. Należy zachować ostrożność zwłaszcza u dzieci, ponieważ u pacjentów pediatrycznych ten efekt jest silniejszy. Kwas walproinowy może powodować zwiększenie stężenia propofolu we krwi. Podczas jednoczesnego stosowania walproinianu należy rozważyć zmniejszenie dawki propofolu. Walproinian sodu hamuje metabolizm i zwiększa stężenie amitryptyliny i nortryptyliny w surowicy. Walproinian sodu hamuje metabolizm nimodypiny, co może powodować niedociśnienie. Inne interakcje. Należy zwrócić uwagę, że potencjalnie leki hepatotoksyczne, jak również alkohol, mogą nasilać hepatotoksyczność kwasu walproinowego. Zgłaszano przypadki encefalopatii i (lub) podwyższone stężenie amoniaku w surowicy (hiperamonemia) podczas jednoczesnego podawania walproinianu i topiramatu. Hiperamonemia może wystąpić również w przypadku jednoczesnego stosowania kwasu walproinowego z acetazolamidem, co może zwiększać ryzyko encefalopatii. Pacjenci leczeni obydwoma lekami powinni być uważnie monitorowani pod kątem wystąpienia objawów encefalopatii hiperamonemicznej. Ryzyko wystąpienia neutropenii/leukopenii może wzrastać przy jednoczesnym stosowaniu kwasu walproinowego i kwetiapiny. Kwas walproinowy nie zmniejsza skuteczności działania hormonalnych doustnych środków antykoncepcyjnych, ponieważ kwas walproinowy nie ma działania indukującego enzymy. Przy jednoczesnym stosowaniu kwasu walproinowego i klonazepam, u pacjentów z napadami nieświadomości w wywiadzie mogą wystąpić stany nieświadomości. Katatonia wystąpiła u jednej pacjentki z zaburzeniami schizoafektywnymi podczas jednoczesnego stosowania kwasu walproinowego, sertraliny (lek przeciwdepresyjny) i rysperydonu (lek neuroleptyczny). Przyjmowanie leku z pokarmem nie wpływa znacząco na biodostępność walproinianu sodu w preparacie o przedłużonym uwalnianiu.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną, orzeszki ziemne lub soję, lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Choroba wątroby w wywiadzie lub w wywiadzie rodzinnym, jak również widoczna ciężka niewydolność wątroby lub trzustki. Zaburzenia czynności wątroby u rodzeństwa zakończone zgonem podczas leczenia kwasem walproinowym. Porfiria wątrobowa. Zaburzenia krzepliwości krwi. Zaburzenia mitochondrialne wywołane mutacjami genu jądrowego kodującego enzym mitochondrialny – polimerazę γ (POLG), np. zespół Alpersa-Huttenlochera, oraz dzieci w wieku poniżej 2 lat z podejrzeniem zaburzeń związanych z POLG. Rozpoznane zaburzenia cyklu mocznikowego. Kobiety w wieku rozrodczym, chyba że spełnione są warunki programu zapobiegania ciąży. W przypadku leczenia padaczki lek jest przeciwwskazany do stosowania w ciąży, chyba że nie ma odpowiedniego alternatywnego leczenia. W przypadku leczenia choroby afektywnej dwubiegunowej lek jest przeciwwskazany do stosowania w ciąży.
Pamiętaj!
Odbiór w Aptece tylko po okazaniu ważnej recepty.
Sprzedaż produktu nastąpi zgodnie z odpłatnością podaną na recepcie i zgodnie z obwiązującym w dniu sprzedaży Obwieszczeniem Ministra Zdrowia.
