Zmiany ciśnienia krwi mogą być istotnym elementem w diagnostyce chorób serca, jednak często ten fakt może być niezauważony przez pacjenta. Dlatego warto zaopatrzyć się w odpowiedni ciśnieniomierz do samodzielnych pomiarów w domu. Jak wybrać aparat do mierzenia ciśnienia krwi? Na co zwrócić uwagę? Podpowiadamy.
Spis treści:
- Nadciśnienie – choroba cywilizacyjna
- Technika pomiaru - jak prawidłowo mierzyć ciśnienie?
- Czym kierować się przy wyborze ciśnieniomierza?
- Ciśnieniomierze dostępne w aptekach
Nadciśnienie – choroba cywilizacyjna
Na cykl pracy serca składają się skurcz (systole) i rozkurcz (diastole). W ciągu minuty serce kurczy się średnio 60 do 80 razy na minutę. Dzięki skurczom jest możliwy transport krwi, a wraz z nią zaopatrzenie wszystkich narządów w tlen oraz składniki odżywcze. Prawie 90% przypadków chorób krążenia to nadciśnienie pierwotne (samoistne, idiopatyczne) bez określonej przyczyny, związane z czynnikami genetycznymi i środowiskowymi. Zmiana stylu życia i nawyków żywieniowych w istotny sposób wpływa na zapobieganie powstawaniu nadciśnienia.
Przestrzeganie odpowiedniej diety, normalizacja masy ciała, ograniczenie spożycia soli, alkoholu, tłuszczów, rzucenie palenia i zwiększenie aktywności fizycznej to sprzymierzeńcy w utrzymaniu dobrego zdrowia i zapobieganiu rozwojowi nadciśnienia.
Krótkotrwałe wzrosty ciśnienia są zjawiskiem naturalnym i mogą pojawiać się np. podczas wysiłku fizycznego, w sytuacjach stresowych, podczas pomiaru przez personel medyczny (nadciśnienie „białego fartucha”).
Pozostałe 10% to nadciśnienie wtórne, które może być spowodowane np.
- przewlekłymi chorobami nerek (wodonercze, ostre zapalenie kłębuszków nerkowych)
- chorobami gruczołów wydzielania wewnętrznego (choroby nadnerczy, choroby tarczycy)
- chorobami neurologicznymi (guz mózgu, urazy mózgu)
- chorobami układu krążenia, wzrostem ciśnienia w przebiegu ciąży, stresem (oparzenia, abstynencja alkoholowa)
- zażywaniem niektórych leków (estrogeny, kortykosteroidy) lub substancji toksycznych (amfetamina, kokaina, metale ciężkie)
Za nadciśnienie uznano wartości przekraczające 140 mmHg (skurczowe, górne) oraz 90 mmHg (rozkurczowe, dolne). Jest to choroba dotykająca coraz więcej i coraz młodszych ludzi, dlatego warto zaopatrzyć się w odpowiedni ciśnieniomierz i samemu kontrolować stan zdrowia.
Technika pomiaru - jak prawidłowo mierzyć ciśnienie?
W warunkach domowych pacjent powinien wykonywać regularnie po 2 odczyty - rano i wieczorem w równych odstępach czasu (np. o 6.00 i o 18.00), pomiar powinno przeprowadzić po ok. 15 minutowym odpoczynku. W tym czasie nie powinno się przyjmować płynów i posiłków – prawidłowa procedura pomiaru ciśnienia musi odbywać się w warunkach skupienia i spokoju.
Pomiar przeprowadzamy w pozycji siedzącej, zazwyczaj na lewej ręce, opierając ją swobodnie o blat stołu tak, żeby znajdowała się mniej więcej na wysokości serca, chcemy w ten sposób uniknąć dodatkowego wysiłku. Ciśnienie podlega biologicznym rytmom dobowym – rano jest wysokie, popołudniu spada, wieczorem znowu wzrasta, a najniższą wartość przybiera w nocy. Jednorazowy pomiar pokazuje tylko wartość chwilową, dlatego należy wykonywać kilka pomiarów w ciągu doby, codziennie zawsze o tej samej porze. W ten sposób stworzy się profil, który będzie bardzo przydatny w czasie wizyty u lekarza.
Czym kierować się przy wyborze ciśnieniomierza?
W ofercie aptek jest szeroki wybór urządzeń do mierzenia ciśnienia, zarówno automatów, półautomatów, mierników zegarowych, naramiennych i nadgarstkowych. Przed dokonaniem zakupu warto zapoznać się z dostępnymi urządzeniami, ich parametrami technicznymi i wskazówkami od producentów. Przy zakupie ciśnieniomierza dla osoby starszej lub niedowidzącej najlepiej wybierać model z dużym, wygodnym wyświetlaczem lub funkcją mowy.
Kształty nowoczesnych ciśnieniomierzy są zazwyczaj bardzo ergonomiczne, wykonane z bardzo trwałych materiałów odpornych na uszkodzenia mechaniczne, dodatkowo zachęcające są walory estetyczne urządzeń – użyte do tego materiały są utrzymane w atrakcyjnej kolorystyce, a wszystko zapakowane jest w specjalne etui, dodatkowym wyposażeniem często jest specjalna torba przeznaczona na czas transportu lub podróży.
W przypadku kiedy obwód ramienia przekracza 32 cm warto zapytać o dostępność większego mankietu, standardowo dostępny rozmiar w zestawie to 22-32 cm. Nowoczesne urządzenia pomiarowe są bardzo czułe i precyzyjne o wysokiej dokładności pomiarów, dlatego warto przestrzegać prawidłowej procedury pomiaru, unikniemy wtedy błędów, o czym także poinformuje nas napis ma wyświetlaczu „ error”. Dostępne urządzenia wyposażone są w automatyczny zapis wyników, maksymalnie dla 4 osób równocześnie, ułatwia to przeglądanie historii i przedstawianie zebranych wyników np. podczas wizyty u lekarza.
Przy wyborze urządzenia kierujmy się takimi czynnikami jak: łatwość obsługi i funkcjonalność, szybkość i dokładność pomiaru, możliwość zapisywania wyników, a przede wszystkim pamiętajmy dla kogo ma być przeznaczony.
Ciśnieniomierze dostępne w aptekach
Urządzenia można podzielić na 2 grupy: elektroniczne (półautomatyczne, automatyczne) i zegarowe.
Ciśnieniomierze elektroniczne (cyfrowe) – modele automatyczne naramienne i nadgarstkowe, po założeniu mankietu i użyciu jednego przycisku pokazują wynik pomiaru.
Omron M2 BASIC – ciśnieniomierz naramienny, automatyczny, model podstawowy. Posiada funkcję wykrywania arytmii, pamięć na 21 pomiarów, wygodny i prosty w obsłudze – jeden przycisk zapewnia dokonanie pomiaru.
Zalety: niska cena i nieskomplikowana obsługa przy jednocześnie dużej dokładności pomiarów.
Omron M3 - ciśnieniomierz naramienny, pomiar ciśnienia metodą oscylometryczną. Jest bardzo wygodny w użytkowaniu, zapewnia komfort i dokładność pomiaru. Nie powoduje uczucia ścisku ramienia, ponieważ pompuje tylko tyle powietrza ile jest niezbędne do pomiaru. Technologia Intelli Sense dba o to, by przy pompowaniu nie występowało nadmierne ściskanie ramienia.
Zalety: informacja dla pacjenta, że rękaw jest prawidłowo założony oraz wiadomość o ruchu, który mógł wpłynąć na podanie wiarygodnego wyniku, pamięć 42 pomiarów, możliwość wyliczenia średniej arytmetycznej z 3 pomiarów. Wygodny, kompaktowy kształt, ciśnieniomierz wysoko oceniany przez użytkowników.
Omron M3 Comfort – ciśnieniomierz naramienny, pomiar metodą oscylometryczną. Posiada usztywniany mankiet, który łatwo zakłada się na ramię i nie skręca podczas stosowania.
Zalety: wbudowany detektor ruchu i poprawności założenia mankietu, duży rozmiar mankietu 22-42 cm, czujnik wykrywania arytmii, duży, czytelny wyświetlacz, pamięć na 60 wyników dla 2 użytkowników. Badanie zapisywane jest dodatkowo z datą i godziną. Wydłużona gwarancja – 5 lat.
Omron M10IT – w pełni automatyczny ciśnieniomierz typu naramiennego. Przeznaczony dla osób, które muszą prowadzić szczegółowy dziennik pomiarów. Posiada funkcję samoczynnego wyłączania urządzenia (zaleta - przedłużenie żywotności baterii).
Zalety: możliwość podłączenia do komputera po zainstalowaniu odpowiedniego oprogramowania, daje również możliwość drukowania pomiarów i tworzenia wykresów. Pamięć na 84 pomiary dla 2 użytkowników, funkcja wykrywania arytmii.
Ciśnieniomierze nadgarstkowe – modele przeznaczone dla osób z dużym obwodem ramienia, bardzo wygodne w użyciu, dostępne w ofercie obwody mankietu nadgarstkowego to 13-30 cm.
Zalety: łatwość obsługi, wymagają tylko założenia mankietu na nadgarstek, wciśnięcia przycisku start i jeśli chcemy zapisać wyniki, wciśnięcie przycisku „memory”. Urządzenia najczęściej zasilane bateriami typu AAA, łatwe do przenoszenia.
Omron RS2 – w pełni automatyczny ciśnieniomierz nadgarstkowy. Posiada wbudowaną pamięć 30 pomiarów i funkcję wykrywania arytmii, wygodny, duży wyświetlacz LCD.
Ciśnieniomierze elektroniczne półautomatyczne posiadają ręczną pompkę do pompowania mankietu w formie gruszki oraz elektroniczną stację bazową. Mankiet i pompka podłączone są do bazy za pomocą gumowych przewodów. Pacjent ręcznie pompuje ciśnienie do mankietu, jeśli będzie go za mało, taka informacja pojawi się na wyświetlaczu, wynik automatycznie pokazuje się na ekranie. Po zakończeniu pomiaru należy wcisnąć błyskawiczny zawór upustowy, aby uwolnić znajdujące się w mankiecie powietrze.
Ciśnieniomierze zegarowe dostępne obecnie na rynku przeznaczone są głównie na wyposażenie gabinetów lekarskich. Są bardzo dokładne, posiadają wbudowany mechanizm aneroidowy zapewniający wysoką odporność na wstrząsy i uszkodzenia mechaniczne.
Do użytku domowego również istnieją modele ciśnieniomierzy zegarowych (np. Ciśnieniomierz mechaniczny ze stetoskopem). Przystosowane są one do samodzielnego pomiaru jedną ręką i zaopatrzone w stetoskop zintegrowany z mankietem. Mankiet zaopatrzony jest w metalową klamrę typu D-ring, która ułatwia założenie go jedną ręką. Jednak metoda osłuchowa jest rzadko wybierana przez pacjentów, głównie ze względów wygody jaką zapewniają urządzenia w pełni automatyczne.
Ze względu na łatwość obsługi najlepszymi ciśnieniomierzami do użytku domowego są urządzenia automatyczne, tę opinię potwierdzają też badania firm produkujących przeprowadzone wśród użytkowników.
Wszystkie urządzenia obecnie posiadają min. 3 letni okres gwarancji od producenta typu „door-to-door”, co oznacza, że urządzenia odbiera od pacjenta kurier i przywozi sprawdzone lub naprawione bezpośrednio do domu, zatem wygodnie i komfortowo możemy korzystać z nowoczesnych urządzeń i samodzielnie wykonywać pomiary ciśnienia w warunkach domowych.
