Zaparcia mogą być przyczyną nie tylko ogromnego dyskomfortu, ale nawet objawem poważniejszych schorzeń w obrębie jelit. Jakie zioła mogą pomóc na problemy z wypróżnianiem i regulację tych procesów? Wyjaśnia ekspert allecco.pl.
Spis treści:
- Przyczyny zaparć
- Kłopoty z wypróżnianiem i ich konsekwencje
- Leki na zaparcia
- Naturalne sposoby na zaparcia
- Problemy z wypróżnianiem w ciąży
Kiedy treść jelitowa zbyt długo zalega w jelicie grubym, dochodzi do jej zagęszczenia i zmniejszenia objętości. W takim wypadku wypróżnienia odbywają się sporadycznie (rzadziej niż trzy razy w tygodniu) i towarzyszy im duży dyskomfort, a nawet ból. Często bywa również tak, że oddawanie stolca zostaje wywołane środkami przeczyszczającymi, dostępnymi w aptece bez recepty, bądź domowymi sposobami na zaparcia.
Przyczyny zaparć
Problemy z wypróżnianiem mogą pojawić się w różnych sytuacjach. Do najczęstszych przyczyn należą: podróżowanie, zmiana miejsca pobytu, mało ruchu (np. kiedy długo przebywamy w łóżku z powodu choroby), niewłaściwa dieta (bogata w wysoko przetworzone, tłuste produkty). Natomiast wśród medycznych i anatomicznych przyczyn zaparć wyróżnia się m.in.:
- zaburzenia neurologiczne, jak choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane czy neuropatia cukrzycowa,
- dysfunkcje w budowie anatomicznej oraz w unerwieniu jelit,
- guzy jelit,
- zaburzenia czynnościowe, np. kurcz zwieraczy,
- choroby jak cukrzyca czy niedoczynność tarczycy,
- hemoroidy,
- przepuklina,
- stosowanie niektórych leków (przeciwpadaczkowe, przeciwbólowe, przeciwdepresyjne czy obniżające ciśnienie),
- schorzenia ginekologiczne, jak nowotwory jajników, macicy oraz endometrioza.
Kłopoty z wypróżnianiem i ich konsekwencje
Musimy mieć świadomość, że im dłużej toksyczne produkty przemiany materii zalegają w jelicie, tym więcej wchłania się ich z powrotem do krwi. Nic więc dziwnego, że podczas zaparć czujemy się osłabieni, ociężali, pojawiają się bóle głowy oraz zmęczenie. Świadczy to o zatruciu, jakie rozwija się w naszym organizmie. Ponadto dokuczają nam również nieprzyjemne objawy ze strony przewodu pokarmowego, jak wzdęcia i gazy, a długotrwałe parcie na stolec może prowadzić do rozwoju hemoroidów oraz stanów zapalnych czy nadżerek w obrębie błony śluzowej jelita grubego.
Więcej informacji na temat zaburzeń wypróżniania można znaleźć w artykule – Zaparcia – problem dnia codziennego.
Leki na zaparcia
Skuteczną metodą, pozwalającą na efektywne pozbycie się zalegającego stolca, jest niewątpliwie zastosowanie leków przeczyszczających. Mimo że ich składniki to głównie wyciągi ziołowe, nie są one jednak pozbawione działań niepożądanych i nie nadają się do długotrwałego stosowania.
Jakie są zagrożenia związane z długotrwałym stosowaniem leków przeczyszczających?
Ma to związek z pojawiającymi się u niektórych pacjentów kurczowymi bólami brzucha, zaburzeniami gospodarki wodno - elektrolitowej, a nawet do powstania zaparć nawykowych, związanych z przyzwyczajeniem się jelit do zbyt częstego stosowania tabletek przeczyszczających.
Nie należy się jednak bać stosowania leków na zaparcia. Przyjmowane rozważnie i według zaleceń pozwalają skutecznie radzić sobie z problemem. Najpopularniejsze preparaty na problemy z wypróżnianiem oparte na surowcach ziołowych, to m.in.:
- sok z liści aloesu – jako dodatek do tabletek na zaparcia oraz niestrawność, np. Boldaloin,
- kora kruszyny – w połączeniu z innymi ziołami przeczyszczającymi, np. Alax,
- korzeń rzewienia – jedno z silniejszych ziół na zaparcia, np. Radirex,
- liść senesu – składnik herbatek przeczyszczających, np. Senes fix lub Normosan fix.
Do głównych składników aktywnych zawartych w ziołowych wyciągach na zaparcia należą antrazwiązki. Jest to grupa związków chemicznych, która wykazuje różną siłę działania w obrębie jelita grubego, prowadząc do efektu drażniącego w tej części przewodu pokarmowego. Skutkuje to wzrostem ruchów perystaltycznych i przesuwaniem się zalegającej treści, jak również upłynnieniem mas kałowych poprzez zwiększenie napływu wody. Zanim antrazwiązku ulegną odpowiedniemu metabolizmowi i trafią do jelita grubego potrzeba kilku, a nawet kilkunastu godzin.
Tego typu tabletki czy herbatki na zaparcia najlepiej zastosować wieczorem, aby rano można było oczekiwać efektów ich działania.
Więcej środków na problemy z wypróżnianiem można znaleźć w kategorii – Zaparcia.
Naturalne sposoby na zaparcia
Skoro wiemy już, że nawet popularne zioła na zaparcia nie są obojętne dla naszego organizmu, to jak w takim razie w naturalny sposób uchronić się przed problemami z wypróżnianiem? Niewątpliwie bardzo ważna w tym wypadku jest dieta oraz modyfikacja trybu życia, czyli profilaktyka, która uchroni nas przed zaparciami.
1. Pamiętaj o odpowiednim nawodnieniu.
Picie co najmniej dwóch litrów płynów dziennie jest niezbędne do zachowania prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Dzięki odpowiedniej ilości wody masy kałowe nie będą zbite, co znacznie ułatwi ich wydalenie.
2. Zachowaj dietę bogatą w błonnik.
Błonnik, w obecności odpowiedniej ilości wody, zwiększa swoją objętość, a co za tym idzie także objętość stolca. Ponadto pobudza perystaltykę jelit i reguluje cykl wypróżnień. Bogatym źródłem błonnika pokarmowego są produkty pełnoziarniste (pieczywo, kasze, płatki wielozbożowe), owoce (porzeczki, maliny, jabłka, również owoce suszone jak śliwki, morele czy figi), warzywa (zielony groszek, bób, brukselka) oraz nasiona słonecznika, a także pestki dyni.
Zawsze można uzupełniać swoją dietę produktami zawierającymi błonnik, które są dostępne w aptece. Mowa tutaj o siemieniu lnianym na zaparcia, który można nabyć w wersji odtłuszczonej i sproszkowanej, która to stanowi świetny dodatek do zupy, jogurtu czy sałatki bądź w formie całych nasion. Alternatywnym źródłem błonnika na zaparcia są nasiona oraz łupiny nasienne babki jajowatej lub babki płesznik zawarte w takich produktach jak m.in. Colon C i Jeliton. Zawierają one błonnik naturalny, który może być przyjmowany w ilości 10 g na dobę, pod warunkiem, że na każde 5 g produktu wypite zostanie 250 ml wody lub soku.
Więcej preparatów z błonnikiem można znaleźć w zakładce – Błonnik.
3. Ureguluj tryb życia.
W przypadku gdy dopatrujemy się przyczyny zaparć w nieregularnym trybie życia, wprowadzenie pewnych schematów może okazać się bardzo pomocne. Warto wyrobić w sobie nawyk wypróżniania codziennie o podobnej porze.
4. Probiotyki - pamiętaj o dobrych bakteriach.
Regulacja składu flory bakteryjnej w jelitach jest bardzo ważna dla zachowania prawidłowej pracy tego odcinka przewodu pokarmowego. Dzięki stosowaniu bakterii probiotycznych ułatwimy wędrówkę pokarmu i mas kałowych oraz wyregulujemy cykl wypróżnień. Najbardziej wartościowe w tym kontekście są szczepy z rodziny Lacibacillus oraz Bifidobacterium, które można znaleźć w przetworach mlecznych jak jogurty, kefiry oraz w gotowych preparatach probiotycznych, np. Dicoflor czy Sanprobi Super Formuła.
5. Ćwicz codziennie.
Regularna aktywność fizyczna przynosi korzyści zdrowotne dla całego organizmu. Podobnie w przypadku pobudzania ruchu robaczkowego jelit. Zatem nawet półgodzinny spacer, jazda na rowerze do pracy czy inne ćwiczenia dostosowane do możliwości i umiejętności pacjenta są nieocenionym sposobem na regulację cyklu wypróżnień.
Problemy z wypróżnianiem w ciąży
Zaparcia w ciąży to bardzo często występujący problem. Dzieję się tak na skutek wysokiego poziomu progesteronu, ucisku macicy na jelita, ale także niewłaściwej diety. Stosowanie ziołowych środków przeczyszczających jest przeciwwskazane w ciąży, ponieważ mogą powodować one skurcze macicy. Podobnie sytuacja przedstawia się w okresie karmienia piersią, gdyż składniki preparatów na zaparcia przenikają do mleka matki. Dlatego w takim wypadku pozostaje modyfikacja diety oraz stosowanie probiotyków w postaci gotowych kapsułek lub przetworów mlecznych. Przyszła mama powinna pamiętać przede wszystkim o diecie bogatej w błonnik, wprowadzając do swojego menu suszone śliwki na zaparcia, siemię lniane oraz inne preparaty z błonnikiem dostępne w aptece bez recepty. Odpowiednia ilość płynów oraz aktywność fizyczna również mogą okazać się pomocne.
Często bywa jednak tak, że ciężarna zmuszona jest wprowadzić nie jedną, ale wszystkie modyfikacje w swojej diecie i stylu życia, aby poradzić sobie z problemem. Kiedy jednak staje się on bardziej dokuczliwy i pojawia się pytanie - „co na zaparcia w ciąży?”, z pomocą przychodzą takie preparaty jak Lactolosum oraz czopki Evaqu. Produkty te działają jedynie w obrębie jelita grubego, a ich składniki nie są wchłaniane do krwiobiegu i mogą być dzięki temu stosowane w okresie ciąży.
Zaparcia to dość skomplikowany problem, który może być objawem poważnego schorzenia lub zaburzeniem związanym z nieregularnym trybem życia i niewłaściwą dietą. Nie ulega jednak wątpliwości, że powodują one duży dyskomfort i utrudniają codzienne funkcjonowanie. Starajmy się zatem przestrzegać zasad, które pozwolą nam zapobiegać takim zaburzeniom wypróżniania, tym bardziej, że stosowanie popularnych środków przeczyszczających powinno odbywać się jedynie okazjonalnie lub krótkoterminowo.
