Co druga kobieta i co czwarty mężczyzna cierpią na tę dolegliwość. Na ogół spowodowane jest ono złą dietą, nieregularnym odżywianiem, zbyt małą ilością wody w pożywieniu oraz brakiem ruchu.
Spis treści:
- Co na zaparcia?
- Jak dzielimy zaparcia?
- Leki na zaparcia
Co na zaparcia?
Leczenie zaparć jest bardzo ważne, ponieważ długotrwałe zatrzymanie kału w jelicie grubym może prowadzić do wielu niebezpiecznych dolegliwości, takich jak:
- owrzodzenia jelita grubego
- zapalenia jelita grubego
- hemoroidy
- odleżyny i martwice jelita
- a nawet do raka jelita grubego i odbytu
Leczenie zaparć jest zależne od przyczyny.
Jak dzielimy zaparcia?
Zaparcia dzielimy na:
Nawykowe – gdy wstrzymywanie stolca po pewnym czasie rozregulowuje rytm pracy jelit, powodując ich rozleniwienie. Dolegliwości tej sprzyja: stres, stany nerwowe, siedzący tryb pracy. W tym przypadku zaleca się wdrożenie do codziennej diety preparatów z dużą zawartością błonnika, który powoduje pęcznienie w jelitach. Produktami takimi są np. produkty zbożowe (musli, kasze, płatki zbożowe) lub nasiona strączkowe.
Można również wspomóc jelita zakupując w aptece błonnik w różnej postaci np. proszki w skład których najczęściej wchodzą łuski nasion babki jajowatej, błonnik z cykorii (inulina), len odtłuszczony, błonniki jabłkowy, pszenny. Dodajemy go do jogurtów, wody, serków i popijamy odpowiednią ilością płynów. Preparatami takimi są między innymi:
Colon C, Colosan EX, Jeliton, Figura błonnik, Normolax regular, Laxinat, Xenna błonnik.
Błonnik dostępny jest również w postaci tabletek. Najczęściej przyjmuje się od 3 do 6 tabl. na dobę i również odpowiednio dużo popija. Preparatami w tej grupie są:
Humavit Multi błonnik, Bio-Błonnik, Błonnik Walmark lub błonnik z ananasem, który dodatkowo sprzyja odchudzaniu.
Przeciwwskazaniem do stosowania diety wysokobłonnikowej są m.in. stany zapalne żołądka, trzustki, dróg żółciowych, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
Kurczowe – występuje gdy jelito zaciska się dookoła stwardniałych mas kałowych uniemożliwiając tym samym prawidłowe wypróżnianie. W niektórych przypadkach zaparcia naprzemiennie mogą występować z biegunkami. Zaleca się odpowiednią dietę (dużo mniej spożywanego błonnika) czyli delikatne mięsa, twarożki, masło, oliwa, gotowane i przecierane jarzyny oraz odpowiednia ilość płynów. Należy unikać potraw smażonych czy fermentujących, pieczywa razowego, grochu, fasoli.
Przypadkowe – o zaparciach przypadkowych można mówić, gdy w wyniku sytuacji życiowych, takich jak podróż czy nagła zmiana sposobu żywienia dochodzi do zaparć.
Leki na zaparcia
Leki na zaparcia można podzielić na kilka grup:
Poślizgowe – pokrywają powierzchnię jelita i kału cienką śliską warstewką ułatwiającą przemieszczanie się zalegających mas kałowych. Preparatami w tej grupie są: parafina ciekła.
Leki drażniące – działają bezpośrednio na mięśniówkę jelit i wzmagają jej czynność skurczową.
W tej grupie mamy: olej rycynowy, sól gorzka (magnesium sulfuricum)
Leki osmotyczne – posiadają właściwości przyciągania wody oraz rozciągania ścian jelita. Dzięki stymulacji jelit pobudzone są ruchy perystaltyczne, co ułatwia właściwe wypróżnianie. Działanie osmotycznych leków przeczyszczających zwykle trwa od 1 do 3 dni. W tej grupie mamy: Lactulosum syrop, Duphalac syrop, Normalac syrop.
Do krótkotrwałych leków działających przeczyszczająco należą: Radirex, Alax, Dulcobis, Bisacodyl, Tabulette laxantes, Senefol.
Zawsze należy stosować się do informacji zawartych w ulotce i na opakowaniu leku. Standardowo zaleca się, by stosowanie leków przeczyszczających było traktowane jako działanie krótkotrwałe, i by przestać je stosować, gdy tylko zaparcie ustąpi. Jeśli jednak zaparcie jest spowodowane przez jakąś chorobę lub jest działaniem ubocznym innego leku stosowanego w leczeniu choroby przewlekłej, może być konieczne przyjmowanie leków przeczyszczających przez dłuższy czas.
Jeśli doustne leki przeczyszczające nie przynoszą ulgi, lekarz może zalecić czopki.
W tej grupie przykładem jest preparat zawierający bisacodyl lub czopki zawierające glicerol. Rozpuszczają się pod wpływem temperatury ciała, a następnie przenikają do krwiobiegu, przynosząc szybką ulgę w zaparciach; działają szybciej niż zwykłe tabletki przeczyszczające.
Wszystkie w/w preparaty na początku są bardzo skuteczne, ale ich długie stosowanie przyzwyczaja organizm do takiego wspomagania. Gdy stale się ich używa, organizm traci zdolność samodzielnego wypróżniania się. Kilka tabletek nie uczyni nam nic złego ale nadużywanie takich środków może być przyczyną biegunki z przedawkowania, reakcji alergicznych, zaburzeń wchłaniania.
mgr farm. M. Perzyna
