Choroba Hashimoto może stanowić poważne zagrożenie zarówno dla dziecka jak i matki. Dlaczego tak ważne jest badanie tarczycy przed planowanym poczęciem i konsultowanie wszelkich nieprawidłowości tarczycy u kobiet w wieku rozrodczym. Ekspert allecco.pl wyjaśnia kwestie związane z niedoczynnością tarczycy w ciąży.
Spis treści:
- Hashimoto w ciąży
- Hashimoto, a płodność
- Hashimoto u dzieci – wpływ na rozwój
Hashimoto w ciąży
W chorobie Hashimoto mamy do czynienia ze spadkiem wytwarzania hormonów tarczycy. W ciąży natomiast znacznie zwiększa się na nie zapotrzebowanie. Są one niezbędne do prawidłowego rozwoju mózgu i układu nerwowego dziecka. Po 13. tygodniu ciąży wykształca się tarczyca u dzieci. Szybko przejmuje ona funkcję produkcji hormonów. Do tego czasu jednak intensywnie rozwijający się płód korzysta tylko i wyłącznie z tego co znajduje się we krwi matki. Dlatego wszelkie niedobory hormonów tarczycy w ciąży mogą skutkować upośledzeniem dziecka bądź obniżonym poziomem intelektualnym.
Hashimoto w ciąży związane z ciężką niedoczynnością tarczycy może skutkować m.in.:
- anemią,
- poronieniem,
- niską masą urodzeniową dziecka,
- stanem przedrzucawkowym,
- urodzeniem martwego dziecka,
- zastoinową niewydolnością serca.
Ze względu na poważne konsekwencje dla zdrowia i życia matki oraz dziecka tak ważne jest wykonywanie badań tarczycy w okresie planowania ciąży, a także w każdym trymestrze ciąży. Profilaktyka jest o tyle istotna, że początkowo niedoczynność tarczycy może przebiegać bezobjawowo bądź niespecyficzne objawy nie występują w dużym nasileniu.
Więcej o tarczycy i chorobie Hashimoto przeczytasz w artykule: Choroba Hashimoto - co to jest? Objawy, leczenie i dieta w Hashimoto
TSH w ciąży powinno mieścić się w następujących zakresach:
- I trymestr:od 0,1 do 2,5 mIU/l
- II trymestr:od 0,1 do 3,0 mIU/l
- III trymestr:od 0,1 do 3,0 mIU/l
Wszelkie nieprawidłowości wymagają dalszej diagnostyki i konsultacji z endokrynologiem. Na szczęście przyjmowanie w ciąży lewotyroksyny – syntetycznego hormonu tarczycy - jest możliwe, a nawet wskazane. Dobrze prowadzone leczenie nie powoduje komplikacji ani dla mamy ani dla malucha.
Ze względu na bardzo istotny wpływ hormonów tarczycy na rozwój dziecka w łonie mamy należy zwrócić uwagę na suplementację jodem podczas ciąży. Odpowiednia ilość tego pierwiastka jest niezbędna do syntezy T3 i T4. Dlatego wybierając witaminy dla kobiet w ciąży warto sięgnąć po te zawierające jod w ilości 150 µg w dziennej dawce.
Hashimoto, a płodność
Stosunkowo często zdarza się, że problem z zajściem w ciążę przez kobietę prowadzi do wykonywania badań tarczycy. Świadczy to wciąż o niskiej świadomości powszechności schorzeń tarczycy oraz ograniczonej profilaktyce.
Niewłaściwie leczona choroba Hashimoto może powodować zaburzeniami miesiączkowania oraz spadek libido. Długotrwała niedoczynność tarczycy skutkować może nawet niepłodnością. Zbyt mała ilość hormonów tarczycy powoduje zaburzenia owulacji i negatywnie wpływa na II fazę cyklu menstruacyjnego. Rozregulowana gospodarka hormonalna musi zostać wsparta za pomocą środków farmakologicznych. Leczenie Hashimoto oraz innych postaci niedoczynności tarczycy za pomocą lewotyroksyny pozwala rozwiązać problem niepłodności u kobiet. Kiedy stężenie hormonów we krwi wróci na właściwy poziom pojawia się możliwość ponownego zajścia w ciąże.
Hashimoto u dzieci – wpływ na rozwój
Choroba Hashimoto u dzieci jest najczęstszą formą niedoczynności tarczycy. Może ona ujawnić się w zasadzie na każdym etapie rozwoju dziecka. Dotyczy zarówno niemowlaków, jak i dzieci w wieku przedszkolnym oraz nastolatków. Często występuje wraz z innymi chorobami o podłożu genetycznym, np. zespołem Downa lub Turnera oraz autoimmunologicznym, np. cukrzyca typu 1.
Hormony tarczycy wpływają na wzrost i rozwój organizmu dziecka, a także są niezbędne do prawidłowego rozwoju jego układu nerwowego. Właśnie dlatego w Polsce wykonuje się u noworodków szybkie badanie skriningowe mające na celu wykrycie wrodzonej niedoczynności tarczycy. Pojawiające się w późniejszym wieku zaburzenia w produkcji hormonów T3, T4 oraz TSH mogą objawiać się:
- problemami z nauką i koncentracją,
- otyłością,
- spowolnieniem wzrostu,opóźnieniem w rozwoju,
- nietolerancją zimna,
- zmęczeniem i sennością,
- zaparciami.
Leczenie Hashimoto polega, podobnie jak u dorosłych, na stosowaniu syntetycznych hormonów tarczycy. Dawkę leku zawsze powinien dobrać endokrynolog dziecięcy, a kontrolne badania muszą odbywać się regularnie. Ważny jest również odpowiedni styl życia, aby ograniczyć skutki choroby Hashimoto u dzieci. Dieta malucha powinna być bogata w składniki zawierające selen, np. orzechy brazylijskie, ryby i owoce morza. Natomiast uboga w produkty ograniczające przyswajanie jodu, np. brokuły, kapustę, kalafior oraz brukselkę. Właściwe odżywianie oraz regularna aktywność fizyczna pozwolą lepiej kontrolować masę ciała dziecka i walczyć z nadwagą.
Bibliografia:
1. Zubkiewicz-Kucharska A.Chrzanowska J., Noczyńska A.; Zapalenie tarczycy typu Hashimoto u matek a funkcja tarczycy u niemowląt – badania prospektywne; Endokrynologia Pediatryczna 2015.14.3.52.9-14.
2. Iwona Beń-Skowronek; Rozwój dzieci matek z zaburzenia-mi czynności tarczycy; Endokrynologia Pediatryczna 2015.14.1.50.53-58.
Uwaga, artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.
