Co to kubeczki menstruacyjne? - wady, zalety, rodzaje. Jak dobrać kubeczek menstruacyjny i jak go używać?
Kubeczek czy miseczka menstruacyjna to niewielkich rozmiarów pojemnik, wykonany z elastycznego tworzywa, zwykle silikonu, który ma za zadanie zbierać krew menstruacyjną. Nadaje się on do wielokrotnego użytku, dlatego jest zdecydowanie bardzie ekologicznym rozwiązaniem niż tampony czy podpaski. Wiele pań ma jednak opór przed jego zastosowaniem. Pojawiają się wątpliwości jak założyć czy dobrać odpowiedni rozmiar kubeczka menstruacyjnego. W artykule znaleźć można informacje praktyczne dotyczące doboru, stosowania oraz higieny i bezpieczeństwa kubeczków menstruacyjnych.
- Czym są kubki menstruacyjne?
- Jak wybrać kubeczek menstruacyjny? - najważniejsze aspekty
- Jak zakładać kubeczek menstruacyjny?
- Jak pielęgnować kubeczek menstruacyjny?
- Zalety stosowania i wady kubeczków menstruacyjnych
- Jakie są przeciwwskazania do stosowania kubeczków menstruacyjnych?
Czym są kubki menstruacyjne?
Kubeczek menstruacyjny to środek higieniczny przeznaczony dla kobiet w czasie krwawienia miesiączkowego. Ten niewielkich rozmiarów pojemniczek kształtem przypomina kieliszek lub miseczkę. Wykonany jest najczęściej z elastycznego materiału - głównie z silikonu medycznego, ale również polimeru (elastomer), gumy czy lateksu. Jego pojemność mieści się w zakresie 10 - 40 ml w zależności od rozmiaru. Co ważne miseczka menstruacyjna to zdecydowanie bardziej ekologiczne rozwiązanie. W końcu jest to przedmiot wielokrotnego użytku. Należy jedynie odpowiednio dbać o jego czystość i można cieszyć się dużo większym komfortem podczas okresu.
Użytkowniczki kubeczków menstruacyjnych podkreślają ich zalety i nie chcą ponownie wracać do podpasek i tamponów podczas miesiączki. Najwięcej wątpliwości co do jego stosowania pojawia się jednak na samym początku. Kobiety nie wiedzą, jak zacząć używać kubeczek i jak dobrać jego rozmiar czy rodzaj materiału. Po zapoznaniu się z produktem i rozwianiu wątpliwości zwykle to rozwiązanie zero waste staje się dużo bardziej preferowane.
Jak wybrać kubeczek menstruacyjny? - najważniejsze aspekty
Dobrze dobrany kubek menstruacyjny zapewnia komfort podczas ćwiczeń, chodzenia, siadania i wielu innych czynności wykonywanych w ciągu dnia, a także w nocy podczas snu. Warto zatem pochylić się nad właściwym jego wyborze zwłaszcza przed pierwszym zakupem. Uniwersalny kubeczek menstruacyjny w zasadzie nie istnieje. Należy pamiętać, aby dobierać produkt bardzo indywidualnie. Chodzi głównie o rozmiar, kształt oraz stopnień twardości i materiału, z jakiego jest on wykonany. W razie poważnych trudności można poprosić ginekologa o pomoc. Lekarz na prośbę pacjentki może zweryfikować ułożenie kubeczka w drogach rodnych czy wyrazić swoją rekomendację na temat danego produktu.
Jak dopasować kubeczek menstruacyjny? Dostępne rozmiary
Na rynku dostępne są różne rozmiary kubeczków menstruacyjnych. Aby wybrać ten właściwy, należy wziąć pod uwagę kilka aspektów, m.in. wiek kobiet, obfitość krwawienia menstruacyjnego, typ figury, aktywność w ciągu dnia oraz ewentualne porody.
Rozmiary kubeczków można podzielić na 3 grupy:
- Mały - rozmiar S
Produkt ten dedykowany jest dla nastolatek, ale także kobiet drobnej budowy ciała, które nie rodziły w sposób naturalny. Sprawdzi się przy raczej skąpych lub mało obfitych miesiączkach.
- Średni - rozmiar M
Średni rozmiar kubeczka menstruacyjnego zalecany jest paniom około trzydziestki, które nie rodziły lub rodziły przez cięcie cesarskie. Jeśli kobieta jest drobna i nie ma obfitych miesiączek, a rodziła naturalnie również powinna wybrać tej wielkości produkt.
- Duży - rozmiar L i XL
Najbardziej pojemny kubeczek menstruacyjny to ten w dużym rozmiarze. Dedykowany jest paniom po porodzie naturalnym, z obfitymi miesiączkami czy też pełną budową ciała. Dla wieloródek zaleca się kubeczki o największej średnicy czasem opisywane jako XL.
Jak dobrać odpowiedni rozmiar i co gdy zamówiony kubeczek będzie za mały lub zbyt duży? Kierując się powyższymi wskazówkami, można dokonać bardzo ogólnego wyboru. Tak naprawdę pierwsze wypróbowanie kubeczka menstruacyjnego da najlepszy obraz jego dopasowania. Wybranie kubeczka zbyt dużego będzie powodowało uczucie dyskomfortu, a zbyt małego jego przeciekanie. Kobietom z nisko osadzoną szyjką macicy dedykowane są nieco inne modele kubeczków. Warto przed zakupem zapoznać się z dokładnym opisem produktu.
Rodzaj kubeczka menstruacyjnego
Wybór rozmiaru kubeczka, czyli jego szerokości to jeden aspekt. Kolejnym parametrem mającym znaczenie przy wyborze kubka menstruacyjnego jest jego długość. Ta z kolei powinna być adekwatna do wysokości szyjki macicy. Parametr ten można zbadać samodzielnie w warunkach domowych lub zwrócić się z prośbą do lekarza ginekologa czy położnej. Poznanie długości szyjki pozwoli dobrać kubeczek o właściwym rozmiarze. Jeśli będzie on zbyt długi może powodować dyskomfort, a zbyt krótki będzie sprzyjał przeciekaniu.
Kubeczki menstruacyjne dostępne na rynku mają również różne sposoby wykończenia. Jest to pętelka, kuleczka lub najczęściej łodyżka. Ta ostatnia forma jest pozostawiana zwykle przez producentów nieco dłuższa. Umożliwia to jej ewentualne przycięcie i tym samym lepsze, indywidualne dopasowanie.
Kubeczek miękki - przeznaczony jest dla:
- kobiet mających skłonność do chorób układu moczowego, hemoroidów i chorób jelit;
- pań z trudnościami z motoryką czy sprawnością manualną, dla których składanie kubeczka menstruacyjnego, jego umieszczanie w pochwie oraz wyjmowanie może stanowić trudność;
- kobiet noszących spiralę antykoncepcyjną;
- pań z wrażliwą pochwą.
Kubeczek średnio twardy - dedykowany paniom uprawiającym sport.
Kubeczek twardy - sprawdzi się w przypadku uprawiania przez kobietę aktywności wzmacniającej mięśnie dna miednicy, m.in. jogę, pilates, jazdę konną czy pole dancing.
Bezpieczny kubeczek menstruacyjny - jakość wykonania i materiał
Dla użytkowniczek ważne jest, aby kubeczek był higieniczny i bezpieczny. Na bezpieczeństwo produktu wpływa bez wątpienia jego jakość wykonania oraz materiał, z jakiego jest on wytworzony. Zwykle jest to silikon medyczny, ale może to być również naturalny kauczuk, lateks czy guma. Są to rekomendowane, bezpieczne dla zdrowia tworzywa. Informacja o materiale, z jakiego wykonany jest kubeczek jest bardzo ważna dla osób uczulonych np. na lateks. W ich przypadku produkt ten wykonany z lateksu jest zdecydowanie przeciwwskazany. Najczęściej kubeczki wykonane są z silikonu medycznego, który nie powoduje odczynów alergicznych, wykazuje się wysoką sprężystością i jednolitą strukturą, a do tego w łatwy sposób można go oczyścić i odkazić, np. poprzez wygotowanie.
Warto wybierać kubeczki menstruacyjne rekomendowanych producentów, posiadające dokładny opis produktowy i zamawiać je na sprawdzonych i rzetelnych platformach, np. w aptece internetowej.
Jak zakładać kubeczek menstruacyjny?
Aplikację kubeczka w pochwie można porównać mniej więcej do zakładania tamponu, ale nie należy go umieszczać aż tak głęboko. Ważne jest, aby kubeczek był odpowiednio ułożony w pochwie i skierowany otworem do góry. Umożliwi to ściekanie wydzieliny miesiączkowej bezpośrednio do zbiorniczka.
Warto jednak pochylić się dokładnie nad tą czynnością i rozwiać wszelkie wątpliwości. Zatem jak założyć kubeczek menstruacyjny krok po kroku?
- Przed aplikacją kubeczka należy umyć ręce.
- Układamy kubeczek w palcach i ściskamy na płasko.
- Łączymy dwa końce kubeczka zawijając go w literę "C". Jeśli ta forma ułożenia nie do końca nam odpowiada można zastosować inne sposoby. Informacje jak składać kubeczek zawsze dostępne są w ulotce dołączonej do produktu.
- Tak złożony kubeczek wkładamy do pochwy.
Gdy kubek menstruacyjny zostanie prawidło umieszczony w pochwie powinien rozwinąć się, a jego pierścień będzie zassany przez wytworzone podciśnienie. Dzięki temu zapewniona zostanie szczelność. Właściwie zaaplikowany kubeczek powinien być w zasadzie niewyczuwalny i nie może wpływać niekorzystnie na codzienne funkcjonowanie kobiety.
Instrukcja jak aplikować kubek menstruacyjny wydaje się być dość prosta. Pierwsze jego zakładanie może jednak sprawić trudność. Warto zatem podejść do tematu cierpliwie i nie zrażać się do podejmowania kolejnych prób.
Lubrykant ułatwiający wkładanie kubeczka
Dla pań zmagających się z suchością pochwy oraz aby komfort użytkowania kubeczka menstruacyjnego był większy, można posiłkować się lubrykantem na bazie wody. Zdecydowanie ułatwi on również samą aplikację kubeczka. Warto jednak wybierać produkt bez zbędnych konserwantów i dodatków. Wiele lubrykantów dostępnych na rynku, które zawierają składniki zapachowe, smakowe bądź inne zwiększające doznania podczas stosunku nie będą kompatybilne z miseczką menstruacyjną. Warto w opisie produktu dokładnie zweryfikować jego przeznaczenie.
Jak wymienić kubeczek menstruacyjny?
Ważnym aspektem jest również to jak wyjąć kubeczek menstruacyjny. Należy zrobić to właściwie i umiejętnie, aby jego zawartość się nie wylała. Ze względy na to, że kubeczek jest zassany w pochwie i mocno przylega do jej ściany w pierwszej kolejności należy delikatnie go odsunąć. Można to zrobić np. ściskając podstawę kubeczka palcem wskazującym i kciukiem. Następnie zdecydowanym ruchem przy użyciu nieco większej siły wysuwamy kubek menstruacyjny z pochwy.
Jak pielęgnować kubeczek menstruacyjny?
Podczas użytkowania kubeczka ważne jest utrzymanie go w czystości. Brak odpowiedniej higieny będzie sprzyjał namnażaniu się patogenów chorobotwórczych i występowaniu objawów związanych z zakażeniem pochwy i sromu po zakończeniu krwawienia miesiączkowego. Również kiedy kubeczek nie jest nam potrzebny należy zadbać o jego właściwe przechowywanie. Do tego calu dobrze sprawdzą się szczelnie zamykane pojemniki, które producenci dołączają do kubeczków menstruacyjnych.
Jak opróżniać kubeczek menstruacyjny i jak często to robić?
To jak często opróżniać kubeczek menstruacyjny zależy przede wszystkim od objętości miesiączki oraz rodzaju kubeczka i jego pojemności. Ilość krwi menstruacyjnej nie jest taka sama w każdym cyklu, na co również trzeba wziąć poprawkę. Zawsze przed zastosowaniem produktu należy zapoznać się z informacją od producenta i z jego zaleceniami.
Miseczka menstruacyjna może zostać w pochwie nawet do 12 godzin, ale dotyczy to głównie pań ze skąpymi miesiączkami. Przy bardzo obfitych miesiączkach i mniejszych pojemnościach kubeczków zalecana zmiana powinna nastąpić co około 4 godziny.
Jeśli kobieta nie ma pewności co do obfitości swojej miesiączki, szczególnie gdy dopiero zaczyna używać kubeczka menstruacyjnego, lepiej aby opróżniała go częściej niż rzadziej. Z czasem można nauczyć się tego jak często opróżniać kubeczek.
Mycie kubeczków menstruacyjnych
Pielęgnacja kubeczka menstruacyjnego jest bardzo ważna zarówno po każdym opróżnieniu jak również po zakończeniu miesiączki. Po wylaniu zawartości kubeczka np. do toalety myjemy go pod ciepłą wodą, używając mydła jako detergentu i dobrze osuszamy. Na rynku dostępny jest również specjalny żel do mycia kubeczków. W wielu przypadkach sprawdzi się on lepiej niż zawierające sporą ilość barwników i dodatków zapachowych mydło.
Kiedy nie mamy dostępu do bieżącej wody kubeczek menstruacyjny, można oczyścić za pomocą chusteczek nawilżonych lub papieru toaletowego. W takim wypadku zawsze należy uważnie sprawdzić czy fragmenty papieru nie przykleiły się do jego powierzchni.
W czasie danego cyklu miesiączkowego nie ma potrzeby odkażania kubeczka. Czynność ta powinna zostać wykonana po zakończeniu jego użytkowania, aby odpowiednio oczyszczony mógł być przechowywany do kolejnej miesiączki.
Zużyty kubeczek menstruacyjny
Każdy kubek menstruacyjny ma swoją datę ważności. W zależności od rodzaju materiału, z którego został on wykonany, a także innych czynników może ona wynosić 2 lata do nawet 10 lat. Jeśli jest on właściwie pielęgnowany, użytkowany i przechowywany to za zużyty kubeczek menstruacyjny uznaje się produkt, dla którego data ważności wskazana przez producenta przeminęła.
Po upływie tego czasu materiał, z którego wykonany jest kubek traci swoje właściwości, więc producent nie daje gwarancji co do bezpieczeństwa dalszego stosowania produktu.
Czy należy gotować kubeczek menstruacyjny po zakończeniu miesiączki?
Dezynfekcja kubeczka menstruacyjnego po zakończonej miesiączce to bardzo ważna kwestia. Jeśli pozostałości materiału biologicznego, nawet niewidoczne gołym okiem, będą przylegały do jego powierzchni to podczas przechowywania będą namnażać się na nim drobnoustroje, które po wprowadzeniu do dróg rodnych mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia.
Bardzo dobrą metodą na odkażenie kubeczka jest jego wygotowanie. Metoda ta polega na umieszczeniu miseczki menstruacyjnej w garnuszku z wodą, tak aby była ona całkowicie pod powierzchnią i nie dotykała ścianek oraz dna. Warto do tego celu mieć osobny garnek. Po doprowadzeniu wody do wrzenia kubek powinien być gotowany od 2 do 20 minut. Czas ten określa producent w specyfikacji dołączonej do produktu. Nie można go przekraczać, podobnie jak nie wolno za często wygotowywać kubeczka. Wszystko to będzie miało niekorzystny wpływ na trwałość materiału, z którego został on wykonany.
Postępując zgodnie z rekomendacjami producenta, zalecane jest również odkażanie kubka w kuchence mikrofalowej z zastosowaniem dedykowanych pojemniczków bądź woreczków służących do sterylizacji.
Zalety stosowania i wady kubeczków menstruacyjnych
Jedną z głównych zalet stosowania kubeczków jest ich ekologiczny i ekonomiczny aspekt. Jednorazowy zakup rozwiązuje nam problem odpowiedniego zabezpieczenia przed wydzieliną miesiączkową na lata. Chociaż koszt takiego kubeczka to od kilkudziesięciu do kilkuset złotych to jeśli rozłożymy go na wiele miesięcy, w których musielibyśmy kupować tampony i podpaski, szybko się on zwróci. Miseczka menstruacyjna to również idealne rozwiązanie dla osób, dla których ważna jest ochrona środowiska. Co miesiąc korzystając z podpasek i tamponów kobiety generują duże ilości odpadów, w których znajdują się spore ilości plastiku. Wielorazowe kubeczki menstruacyjne to bardzo ekologiczne rozwiązanie, które w zasadzie nie generuje odpadów. Ponadto dzięki korzystaniu z kubeczka kobieta może czuć się znacznie swobodniej. Nie musi martwić się wychodząc na basen podczas miesiączki czy przeciekaniem podpaski w czasie snu. Kubeczek spełnia swoją rolę również gdy jest zakładany na noc oraz zapewnia swobodny i spokojny sen. Inne zalety kubeczków menstruacyjnych to m.in.:
- potrzeba znacznie rzadszego opróżniania, tampon czy podpaska muszą być zmieniane znacznie częściej,
- stanowi idealną alternatywę dla tamponów podczas ćwiczeń,
- zmniejsza ryzyko toxic shock syndrome, czyli zatrucia toksynami, jakie może rozwinąć się na skutek zbyt długiego przetrzymywania tamponu w pochwie.
Amerykańska agencja FDA uznała kubeczki menstruacyjne za bezpieczne. Co więcej, opinie użytkowniczek na ich temat są w większości przypadków bardzo pozytywne, nie mniej jednak nie można zapomnieć, że występują również wady stosowania tego typu produktów. Należą do nich m.in.:
- kubeczki o standardowym kształcie wysuwają się z pochwy u pań z nisko osadzoną szyjką macicy,
- zdarza się również, że kubeczek menstruacyjny przecieka, ale zwykle ma to związek z niewłaściwie dobranym rozmiarem i jego nieprawidłowym ułożeniem w pochwie,
- nieco większa trudność pojawia się przy wyborze kubeczka; chodzi o kwestię jak dobrać rozmiar, jak go założyć i używać,
- szczególnie na początku stosowania kubeczka może pojawić się większy dyskomfort czy ból w podbrzuszu.
Jakie są przeciwwskazania do stosowania kubeczków menstruacyjnych?
Wiele pań zastanawiających się nad rozpoczęciem korzystania z kubeczka rozważa czy jest bezpieczny i czy może być używany przez wszystkich. Chociaż ogólnie rzecz ujmując lekarze uznają kubeczki menstruacyjne jako bezpieczną metodę higieniczną to jednak istnieją grupy kobiet, którym nie zaleca się tego typu produktu. Jakie są przeciwwskazania do stosowania kubeczków menstruacyjnych?
- chęć zachowania nieprzerwanej błony dziewiczej u kobiet, które jeszcze nie współżyły,
- miesiączki krwotoczne,
- połóg,
- brak tolerancji ciała obcego w pochwie,
- znaczne obniżenie narządu rodnego,
- wady anatomiczne narządów rodnych.
W zasadzie nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zacząć używać kubeczka menstruacyjnego. Staje się on coraz bardziej popularny szczególnie wśród młodych, aktywnych kobiet, które cenią sobie komfort, wygodę i nie chcą kilka razy dziennie myśleć o zmianie tamponu czy podpaski. Jeśli rozwiane zostaną wątpliwości co do tego jak dobrać rozmiar kubeczka, jak używać i jak usuwać, produkt ten może służyć kobiecie przez długie lata. Ekologiczne kubeczki menstruacyjne to dla wielu pań strzał w dziesiątkę i jak deklaruje wiele użytkowniczek - nigdy nie wrócą one do tych bardziej tradycyjnych metod higienicznych.
Piśmiennictwo:
- Anmyia P., Abhitha K.; Menstrual Cup: A replacement to sanitary pads for a plastic free periods; DOI: https://doi.org/10.1016/j.matpr.2021.05.527
- https://www.mp.pl/pacjent/ginekologia/wywiady/281955,kubeczek-menstruacyjny-jaki-wybrac-jak-zakladac-i-wyjmowac-jak-czesto-oprozniac
- Kakani C. R., Bhatt J. K.; Study of adaptability and efficacy of menstrual cup in managing menstrual health and hygiene; DOI: http://dx.doi.org/10.18203/2320-1770.ijrcog20172932
- https://mamaginekolog.pl/kobieta/cykl-miesiaczkowy/kubeczki-menstruacyjne/
- https://meavita.pl/kubek-menstruacyjny/
Uwaga, artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.
Masz pytania? Napisz po bezpłatną poradę: farmaceuta@allecco.pl