Przed nastaniem chłodniejszych, jesiennych i zimowych dni, narasta potrzeba budowania odporności. System immunologiczny gdy funkcjonuje sprawnie, doskonale chroni nasz organizm przed wszelkimi bakteriami, wirusami, pasożytami, zapobiega wnikaniu toksyn i zwalcza infekcje. Musimy jednak pamiętać o stymulowaniu go. Zaniedbany może zawodzić, warto więc wcześniej pomyśleć o tym, aby wzmocnić odporność i zbudować mechanizm ochronny dla własnego organizmu.
Spis treści:
- Co wpływa na funkcjonowanie układu immunologicznego?
- Domowe sposoby na wspieranie odporności
- Naturalne preparaty wspomagające odporność – jak wybrać?
- Zioła na odporność
- Tran czy olej z wątroby rekina?
Co wpływa na funkcjonowanie układu immunologicznego?
Na prawidłowe działanie układu odpornościowego wpływa wiele czynników, zarówno zewnętrznych takich jak:
- wahania temperatur
- nieodpowiednie ubranie
- zanieczyszczona woda
- częste przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach;
jak i wewnętrznych, na przykład:
- brak snu
- dieta uboga w warzywa i owoce
- długotrwały stres
- brak aktywności fizycznej
- używki: alkohol czy papierosy
- leki, szczególnie antybiotyki i środki przeciwzapalne.
Co zrobić przy pierwszych objawach przeziębienia?
Kiedy czujemy, że dopada nas przeziębienie. Bardzo skuteczne i w pełni bezpieczne będzie wykorzystanie starych i tradycyjnych metod, ale też stosowanie nowoczesnych leków i suplementów diety wspierających odporność.
Domowe sposoby na wspieranie odporności
Tradycyjnymi metodami podnoszenia odporności jest świeży czosnek i cebula, a ponadczasowa herbata z cytryną i rozgrzewającym imbirem podbija nasze serca po długich jesiennych spacerach.
- Czosnek ma dobroczynne działanie na ludzki organizm. Przy regularnym spożywaniu może nas skutecznie uchronić przed wystąpieniem objawów choroby. Bogaty m. in. w białka, węglowodany, witaminy C i PP oraz allicynę, która ma działanie bakteriobójcze, leczy drogi oddechowe, działa wzmacniająco i przeciwbólowo. Można go stosować przy przeziębieniu, bólach głowy czy chorobach układu oddechowego. W aptekach są dostępne również preparaty na bazie czosnku takie jak: HERBAYA Czosnek - naturalna ochrona, czy preparat dla dzieci od 3. roku życia: Ali-baby tabletki z czosnku.
- Niemniej aromatyczna cebula, której działanie na organizm człowieka jest podobne do czosnku. Znana jest z właściwości bakteriobójczych, poza tym oczyszcza krew i pomaga w odkrztuszaniu. Bardzo często tradycyjnie cebulę zasypaną cukrem stosuje się jako skuteczny syrop na kaszel. Cebula bogata jest w wiele cennych składników odżywczych. Sok z cebuli, np. Alcep to w rzeczywistości nie tylko syrop na kaszel, ale również preparat o działaniu antybiotycznym niszczący bakterie wywołujące infekcje.
- Miód jest jednym z najlepszych leków, które daje nam natura, często dodawany do herbaty w okresie przeziębienia, ma działanie wzmacniające i przeciwbakteryjne, łagodzi ból gardła i ułatwia odkrztuszanie. Znajdują się w nim cenne witaminy szczególnie z grupy B, minerały i enzymy.
- Warto łącznie z miodem stosować cytrynę, która jest źródłem witaminy C. Witamina ta ma działanie uodporniające, przeciwutleniające, uaktywnia kwas foliowy, obniża cholesterol, wspomaga wydalanie alkoholu z organizmu. Witaminę C znajdziemy w świeżych owocach i warzywach, a także w produktach takich jak: Duolife Vita C 100% Naturalna Lewoskrętna lub CeMax Forte 1000 mg.
Cytrynę i miód zawsze dodawaj do lekko przestudzonej herbaty, we wrzątku tracą swoje właściwości. Pamiętać też trzeba o wcześniejszym wyciągnięciu herbaty - w przeciwnym przypadku wytrąci się szkodliwy dla organizmu cytrynian glinu.
- Kolejnym niezawodnym pomocnikiem w walce z chorobami jest imbir. Od lat używany do większości receptur na wzmocnienie odporności. Obniża gorączkę, rozgrzewa, łagodzi kaszel i również działa antybakteryjnie. Świeży imbir po obraniu ze skórki można dodawać do warzyw, zup, ciast, konfitur i herbaty.
Naturalne preparaty wspomagające odporność – jak wybrać?
W aptekach jest bardzo dużo preparatów wspomagających odporność. Ale jak wybrać ten najlepszy? Leki i suplementy na wzmocnienie odporności zawierają zazwyczaj różne witaminy i minerały oraz wiele naturalnych składników takich jak: jeżówkę purpurową, aloes, żeń-szeń, czystek, wiesiołek, tran czy olej z wątroby rekina. Wszystkie te preparaty skutecznie pobudzają odporność organizmu.
- Jeżówka purpurowa Echinacea purpurea – zawarta w Soku z jeżówki (Succus Echinaceae) 50 ml lub syropie (np. Echinasal) – preparat kompleksowy zawierający także wyciąg z babki lancetowatej i tymianku lub w formie tabletek, np. Esberitox N, działa przeciwzapalnie i pobudza odporność m. in. w infekcjach dróg oddechowych i podczas grypy, którym towarzyszy męczący kaszel. Rozluźnia wydzielinę oskrzelową, ułatwia odkrztuszanie infekcjach grzybiczych i jest pomocna w leczeniu opryszczki. Mechanizm działania wiąże się ze wzmożeniem aktywności komórek układu odpornościowego, co w efekcie pomaga szybciej opanować infekcję bakteryjną lub wirusową i chronić organizm przed nawrotem choroby. Szczególnie wrażliwe na jej działanie są gronkowce i paciorkowce. Stosowanie preparatów z jeżówki u dzieci w wieku 2-11 lat nie skraca czasu utrzymywania się objawów wirusowego zapalenia górnych dróg oddechowych i nie zmniejsza ich nasilenia. Zwiększa się natomiast ryzyko wystąpienia wysypki skórnej. Dlatego stosuje się go od 7 roku życia.
- Aloes - Sok z aloesu 100% czy Biostymina płyn doustny, a dla dzieci Bioaron C, to preparaty zawierające sok z tej rośliny polecane w stanach zmęczenia, osłabienia, obniżonej odporności. Aloes działa regenerująco i wzmacniająco na organizm. Zawiera sporo witamin (A, C, E, B1, B2, kwas foliowy, cholinę, niacynę), które są silnymi przeciwutleniaczami. Dostarcza też wielu cennych minerałów. Ma właściwości bakteriobójcze i przeciwzapalne, pomaga zmniejszyć ilość nieprzyjaznych bakterii w jelicie, utrzymując równowagę jelitowej flory bakteryjnej – co jest kluczowe dla odporności. Ponadto polisacharydy zawarte w soku z aloesu pobudzają do działania makrofagi – komórki żerne układu odpornościowego, które niszczą drobnoustroje. Tak jak w przypadku każdego preparatu podnoszącego odporność, także i specyfików zawierających sok z aloesu nie należy stosować przewlekle. Zaleca się kilkutygodniowe, a nawet dłuższe - kilkumiesięczne przerwy.
- W suplementach z żeń-szeniem: Ginseng 500 Żeńszeń & Miód lub w formie tabletek DOPPELHERZ AKTIV Na odporność, najważniejszą substancją aktywną są glikozydy saponinowe – ginsenozydy. Pobudzają do działania limfocyty T, niszczące chorobotwórcze drobnoustroje. Ginsenozydy biorą też udział w przemianach hormonalnych, które regulują odpowiedź organizmu na stres. Zwiększają zdolności hemoglobiny do przyłączania tlenu, co wspomaga zaopatrywanie narządów w tlen. Żeń-szeń sprawia, że wzrasta ilość energii i zdolność organizmu do wysiłku fizycznego i umysłowego, a także odporność na infekcje i zdolność do ich pokonywania. Żeń-szeń faktycznie wykazuje dobroczynny wpływ na wiele schorzeń, ale tylko gdy jest zażywany regularnie. Niestety naużywanie żeń-szenia może prowadzić do: senności, bólu głowy, złego samopoczucia, nadciśnienia, biegunki i zmian skórnych. Dlatego kuracja nie powinna trwać dłużej niż 2 miesiące.
- Na pierwszym miejscu pod względem zawartości witaminy C kwalifikuje się Acerola, którą można stosować w profilaktyce wzmacniania odporności oraz pomocniczo w zakażeniach wirusowych i bakteryjnych. Acerolę polecamy po szczepieniach w celu wzmocnienia bariery obronnej organizmu. Acerola obecna w preparatach takich jak: Acerola Duo proszek 200 g, Acerola 100 tabl. pomaga przeciwstawić się infekcjom, pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, wspiera naturalną produkcję kolagenu, a ten wspomaga funkcjonowanie naczyń krwionośnych przez zmniejszenie odkładania się złogów cholesterolowych, wzmacnia dziąsła, skórę i zęby. Zmniejsza uczucie zmęczenia i znużenia, a także walczy z wolnymi rodnikami.
Zioła na odporność
- Preparaty bogate w czystek, mają wysoką zawartość polifenoli – silnych przeciwutleniaczy o właściwościach antyoksydacyjnych, czyli neutralizujących wolne rodniki oraz hamujących powstawanie i rozwój stanów zapalnych w organizmie. W badaniach in vitro zaobserwowano, że olejek eteryczny uzyskany z liści czystka kreteńskiego wykazuje właściwości przeciwbakteryjne. W pojedynczym badaniu udowodniono ponadto, że olejek ten hamuje wzrost bakterii boreliozy.
- Wiesiołek – olej z tej rośliny ma wiele zastosowań – od zapobiegania miażdżycy, redukowania stanów zapalnych, leczenia dolegliwości żołądka i jelit, łagodzenia napięcia przedmiesiączkowego i objawów menopauzy, po lecznicze działanie na skórę. Substancją czynną wiesiołka jest kwas gamma-linolenowy (GLA) z grupy omega-6, wpływający m.in. korzystnie na równowagę hormonalną organizmu (co przyczynia się pośrednio do wzmocnienia odporności). Kwas GLA jest skuteczny w profilaktyce raka piersi – hamuje aktywność genu odpowiedzialnego za wzrost komórek rakowych.
- Bez czarny, a dokładnie kwiat i owoc tej rośliny, uważane są za roślinę o działaniu przeciwwirusowym, zwalczającym gorączkę i łagodzącym kaszel. Kwiaty zawierają flawonoidy, kwasy fenolowe, sterole, garbniki, triterpeny i garbniki, które działają przeciwgorączkowo i napotnie. Działają również moczopędnie, poprawiają elastyczność i szczelność naczyń włosowatych. Ze względu na właściwości przeciwzapalne stosuje się je także do płukania chorego gardła i okładów przy zapaleniu spojówek. Owoce natomiast zawierają dużo witamin (C i A) a także wapń, potas, sód, glin i żelazo. Ponadto działają delikatnie przeczyszczająco i przeciwbólowo, usuwają z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii.
Tran czy olej z wątroby rekina?
Czy jest między nimi różnica? Tak, i to duża. Stosowany już przez naszych dziadków, tran ma inny skład niż olej w wątroby rekina. Co w takim razie wybrać?
Tran oraz zawarta w nim witamina D wspomagają odporność. Kwasy Omega – 3 przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania serca i mózgu, a w połączeniu z witaminą A pomagają w utrzymaniu prawidłowego widzenia i funkcjonowaniu układu odpornościowego. Witamina E chroni komórki organizmu przed działaniem utleniającym. Witamina D pomaga w prawidłowym wykorzystywaniu wapnia i fosforu, przez co pomaga w utrzymaniu zdrowych kości. Suplementujemy od września aż do końca kwietnia.
Olej z wątroby rekina pobudza syntezę przeciwciał i leukocytów, a także innych komórek układu odpornościowego. Ponadto uszkadza błonę komórek bakteryjnych. Stosuje się go w okresie obniżonej odporności (jesień-zima), w dawce 50 mg na każdy kilogram ciała. W wątrobie rekina produkowane są trzy substancje: alkoksyglicerol, skwalen i wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. To właśnie alkoksyglicerole zapobiegają infekcjom bakteryjnym i wirusowym. Skwaleny natomiast dbają o właściwe działanie i odbudowę komórek odpornościowych.
Nie należy stosować tranu i oleju z wątroby rekina jednoczenie ponieważ możemy przedawkować witaminę A. W celu zaspokojenia organizmu na wszystkie składniki i wspierać odporność najlepiej stosować te preparaty na przemian.
Biorąc pod uwagę powyższe trzeba zastanowić się na jakie dolegliwości najczęściej cierpimy. Czy to są stany zapalne górnych dróg oddechowych? Dolegliwości z przewodu układu pokarmowego? Czy ogólne osłabienie? Znając właściwości poszczególnych składników tych leków, możemy wybrać te, które najkorzystniej oddziałują na nasz układ immunologiczny.
Uwaga, artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.
