Ostatnie dziesięciolecia przyniosły dużo wiedzy na temat witaminy D, jej działania i skutków niedoboru. Wiemy, że powinniśmy suplementować ją przez większość roku, jednak jakie dawki witaminy D stosować? Co jeść, aby dostarczyć tej substancji, jak wybrać suplement z witaminą D dla dzieci lub dorosłych? I jakie mogą być skutki jej niedoboru? Na te i wiele innych pytań odpowiadają farmaceuci.
Spis treści:
- Jakie powinny być dawki witaminy D dla dzieci?
- Od czego zależą dawki witaminy D dla dorosłych?
- Witamina D – w jakich miesiącach stosować?
- Witamina D – w czym można ją znaleźć? Co jeść, aby dostarczyć witaminy D?
- Witamina D – do czego jest potrzebna w organizmie?
- Jakie są objawy niedoboru witaminy D i jak to sprawdzić?
- Jak wybrać dobry suplement z witaminą D?
- Witamina D a D3 – jaka jest różnica?
Jakie powinny być dawki witaminy D dla dzieci?
Dawki witaminy D podaje się najczęściej w jednostkach międzynarodowych (IU) lub mg (mikrogramach). Prawidłowa suplementacja witaminy D u dzieci uzależniona jest przede wszystkim od wieku, następnie od masy ciała i ekspozycji na promieniowanie UV w miesiącach letnich i kształtuje się następująco:
- noworodki urodzone przedwcześnie: 400-800 IU/dobę (np. kapsułki Bioaron Baby 0m+)
- noworodki i niemowlęta 0-6 m.ż.: 400 IU/dobę od pierwszych dni życia, niezależnie od sposobu żywienia (np. D-Vitum w aerozolu)
- niemowlęta 6-12 m.ż.: 400-600 IU/d ,zależnie od podaży witaminy D w diecie (np. D-Vitum w formie kapsułek twist-off)
- dzieci i młodzież 1-18 r.ż.: 600-1000 IU/d zależnie od masy ciała przez cały rok, lub od września do kwietnia jeśli nie jest zapewniona efektywna synteza skórna w miesiącach letnich (np. Bioaron Witamina D 1000 j.m.)
W przypadku dzieci i młodzieży z otyłością (BMI > 30) zalecana dawka dobowa to przedział 1200-2000 IU (np. Witamina D3 forte 2000 IU).
Od czego zależą dawki witaminy D dla dorosłych?
Odpowiednio dobrana dawka to suma wielu czynników, a najważniejsze z nich to: wiek, karnacja, ekspozycja na promieniowanie UV, tryb życia, zawartość tkanki tłuszczowej czy stan fizjologiczny organizmu. Osoby powyżej 65. roku życia mają zmniejszoną syntezę poprzez skórę, dlatego wymagają uzupełniania dawką 800-2000 IU/d przez cały rok (np. preparatem Witamina D 2000 forte), dotyczy to również osób pracujących na nocnych zmianach – dla nich polecany jest preparat z maksymalną dawką witaminy D (np. Olimp Gold-Vit D Max). Zwiększone jest również zapotrzebowanie na witaminę D w okresie ciąży i laktacji, czyli 1500-2000 IU/d.
Witamina D – w jakich miesiącach stosować?
Wystarczająca synteza witaminy D poprzez skórę odbywa się w okresie od kwietnia do września, przy ekspozycji na słońce przynajmniej 18% powierzchni ciała, bez zastosowania filtrów słonecznych przez 15 minut dziennie, w godzinach pomiędzy 10 a 15. To oznacza, że suplementacja witaminą D jest wymagana przynajmniej w miesiącach od września do kwietnia, jeśli nie ma odpowiedniej ekspozycji na słońce.
Witamina D – w czym można ją znaleźć? Co jeść, aby dostarczyć witaminy D?
Witamina D3 jest obecna głównie w tłustych rybach (węgorz, łosoś, śledź w oleju), podrobach i produktach mlecznych. Jednak ta, która powstaje pod wpływem promieniowania słonecznego utrzymuje się w organizmie dwukrotnie dłużej. Zażywając witaminę D pamiętajmy o podawaniu jej najlepiej w trakcie wysokotłuszczowego posiłku – to zwiększy jej biodostępność.
Witamina D – do czego jest potrzebna w organizmie?
Główne działanie witaminy D to gospodarka wapniowo-fosforanowa i mineralizacja kości. Niedobór witaminy D powoduje u dzieci krzywicę, opóźniony rozwój fizyczny i zaburzenia wzrostu, zaś u osób dorosłych – próchnicę, osteoporozę i związane z nią ryzyko złamań oraz powikłań po urazach. Jednak wiele najnowszych badań wskazuje na bardzo szerokie zastosowanie witaminy D oraz potrzebę zapobiegania jej niedoborom. Poziom witaminy D w organizmie ma związek z: chorobami sercowo-naczyniowymi, nowotworowymi (nowotwory gruczołu krokowego, nowotwory sutka), chorobami autoimmunologicznymi (łuszczyca) czy schorzeniami neurologicznymi (choroba Alzheimera, choroba Parkinsona). Wykazano istotną rolę witaminy D jako czynnika mechanizmu obronnego w infekcjach wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych.
Jakie są objawy niedoboru witaminy D i jak to sprawdzić?
Większość badań wskazuje na duże niedobory witaminy D wśród Polaków. Poziom witaminy D mierzy się laboratoryjnie za pomocą stężenia kalcydiolu 25/OH/D3 w surowicy krwi, obecnie uznaje się poziom 32ng/ml jako wartość minimalną dla zachowania zdrowia. Poniżej tego poziomu zaczynają się niedobory, to objawia się zaburzeniami ze strony układu mięśniowo-szkieletowego oraz znacznym spadkiem odporności organizmu, często towarzyszy temu spadek nastroju i sił witalnych.
Jak wybrać dobry suplement z witaminą D?
Pierwszy krok to sprawdzenie poziomu wyjściowego w naszym organizmie, a następnie dobranie odpowiedniej formy, która zapewni najwygodniejsze, regularne dostarczanie witaminy D.
Na rynku farmaceutycznym dostępne są rozmaite formy – kapsułki, tabletki, krople w atomizerach, dla dzieci - wygodne formy typu „twist off” (np. Bioaron Witamina D). Często wybieramy formy zawieszone w olejach naturalnych (lej lniany, olej krokoszowy, olej słonecznikowy) (np. D-Vitum forte 2000 j.m.).
Witamina D a D3 – jaka jest różnica?
Witamina D to związki chemiczne z grupy steroidów, rozpuszczalne w tłuszczach. Witamina D3 jest jedną z form witaminy D.
Najważniejsze znaczenie dla człowieka ma witamina D3 (cholekalcyferol) o największej aktywności biochemicznej i udowodnionej sile działania, istotny wpływ na organizm człowieka wywiera już po ok. 14 dniach regularnego stosowania.
Druga z poznanych witamin to D2 (ergokalcyferol) o dużo mniejszej aktywności biologicznej i krótkim działaniu, obecnie jej znaczenie lecznicze poddawane jest w wątpliwość.
