Jak opiekować się chorym leżącym?
Sprawność organizmu zmniejsza się wraz z upływem lat oraz pod wpływem toczącego się w organizmie procesu chorobowego. Schorzenia o charakterze przewlekłym wymagają często od pacjenta dłuższego okresu unieruchomienia w postaci leżenia w łóżku. Opieka nad chorym leżącym powinna być dostosowana do potrzeb pacjenta. Właściwe odżywianie osób leżących odgrywa istotną rolę w profilaktyce odleżyn oraz we wspomaganiu procesu leczenia jeśli już odleżyny wystąpią.
- Przyczyny unieruchomienia
- Konsekwencje unieruchomienia
- Opieka nad chorym
- Żywienie chorych leżących
Przyczyny unieruchomienia
Wśród schorzeń, które przyczyniają się do unieruchomienia chorego, znajdują się:
• choroby układu sercowo-naczyniowego – udary mózgu, zawał mięśnia sercowego,
• choroby neurologiczne – choroby Alzheimera, Parkinsona, stwardnienie rozsiane, miastenia, uszkodzenie rdzenia kręgowego;
• choroby układu oddechowego – przewlekła obturacyjna choroba płuc, zapalenie płuc;
• schorzenia układu kostno-stawowego − osteoporoza, zwyrodnienie stawów, złamania szyjki kości udowej, urazy.
Konsekwencje unieruchomienia
Długotrwałe unieruchomienie wywiera negatywny wpływ na zdrowie pacjenta. Do konsekwencji zdrowotnych długotrwałego leżenia można zaliczyć:
• ogólne osłabienie organizmu;
• spadek napięcia mięśni;
• zanik mięśni,
• nasilenie osteoporozy;
• odleżyny,
• zapalenie płuc,
• infekcje dróg oddechowych;
• infekcje układu wydalniczego.
Opieka nad chorym
Chory leżący wymaga troskliwej opieki ze strony drugiej osoby. Opiekun musi zwracać szczególnie uwagę na żywienie chorego. Zbyt mała podaż składników odżywczych zwiększa ryzyko wystąpienia odleżyn i spadku napięcia mięśniowego. Ponadto należy pamiętać o gimnastyce kończyn, by jak najwcześniej zapobiegać zmianom stawowo-mięśniowym oraz przykurczom kończyn– skuteczna rehabilitacja również wiąże się z koniecznością dostarczenia organizmowi dodatkowej energii i składników odżywczych. Szybkie rozpoczęcie rehabilitacji zapobiega zniedołężnieniu chorego.
Żywienie chorych leżących
Istotną rolę w procesie leczenia osób leżących odgrywa prawidłowe odżywianie. Menu chorego powinno dostarczać wszystkich składników odżywczych (białko, tłuszcze, węglowodany, witaminy i sole mineralne). Posiłki powinny być lekkostrawne, by nie obciążać układu pokarmowego. Dlatego posiłki należy przygotowywać gotując produkty w wodzie, na parze lub dusząc. Nie powinno się podawać choremu potraw smażonych, gdyż mogą powodować nudności, wzdęcia, bóle brzucha. Posiłki powinny być estetycznie podane w celu zachęcenia do spożycia większej ilości pokarmu. Przygotowując posiłek dla podopiecznego, należy zwrócić uwagę, czy nie jest konieczna zamiana konsystencji potrawy na płynną lub papkowatą, gdy chory ma trudności z gryzieniem oraz problemy z połykaniem.
Jeśli nie ma przeciwwskazań (niewydolność wątroby, nerek), posiłki powinny zawierać duże ilości pełnowartościowego białka, które jest niezbędne do budowy mięśni oraz prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Białko znajduje się w mleku i jego przetworach (ser twarogowy, maślanka, kefir, jogurt naturalny) oraz chudym mięsie (kurczak, indyk, cielęcina, wołowina). Z kolei ryby oprócz białka zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe, które wspomagają proces gojenia ran, poprawiają odporność organizmu oraz zapobiegają miażdżycy.
W związku z tym, iż u osób leżących często występują zaparcia, ich jadłospis powinien zawierać duże ilości błonnika, który przyspiesza perystaltykę jelit. Umożliwia to zapobieganie zaparciom. Bogatym źródłem błonnika są warzywa i owoce oraz pieczywo pełnoziarniste, kasze (gryczana, jęczmienna), ryż brązowy. Warzyw i owoców nie może zabraknąć w posiłkach przeznaczonych dla chorego, gdyż są cennym źródłem witamin i soli mineralnych, a także flawonoidów wykazujących właściwości przeciw zapalne i przeciwnowotworowe.
Jeżeli chory ma problemy ze spożywaniem posiłków, jego jadłospis warto uzupełnić w preparaty odżywcze Cubitan czy Nutridrink Multi Fibre 125 ml. W małej objętości zawierają one komplet niezbędnych składników odżywczych oraz dużą dawkę energii. Preparaty odżywcze przygotowane są w postaci napoju.
Mogą zastąpić posiłek, jeśli chory ma problemy z jedzeniem lub brakiem apetytu, lub mogą być również stosowane pomiędzy posiłkami.
Nutridrink Multi Fibre 125 ml zawiera dodatkowo błonnik, który pomaga zapobiegać zaparciom. Cubitan dzięki wysokiej zawartości białka i składników takich jak cynk, witaminy A,C,E wspomaga proces gojenia ran, w tym odleżyn.
Odpowiedni sposób żywienia osób leżących przeciwdziała pogorszeniu się stanu odżywienia chorego, poprawia ich samopoczucie i komfort życia.
Aby dowiedzieć się więcej o preparacie Nutridrink 125 ml oraz o innych preparatach żywienia medycznego, zapraszamy na stronę: www.nutridrink.pl
Nutridrink 125 ml, Cubitan i Nutridrink Multi Fibre 125 ml to dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego. Nutridrink 125 ml i Nutridrink Multi Fibre 125 ml - do postępowania dietetycznego w przypadku niedożywienia związanego z chorobą. Cubitan – do postępowania dietetycznego u pacjentów z trudno gojącymi się ranami. Stosować pod nadzorem lekarza.
Uwaga, artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.